Als jouw merrie drachtig is en je komend jaar een veulentje verwacht, is het handig om ongeveer te weten wanneer deze komt. Het is namelijk niet alleen heel mooi om de geboorte van het veulen te zien, maar kan ook het leven van je merrie en/of veulen redden als er complicaties optreden tijdens de geboorte.
Zo kan het veulen een verkeerde ligging hebben, kan het zijn dat de placenta te vroeg loslaat (red bag delivery) of komt de nageboorte er niet tijdig of compleet uit. Het bepalen van de datum waarop de merrie uitgerekend is om te bevallen is dus zeker heel belangrijk om de merrie rondom deze periode nog wat extra in de gaten houden.
Wanneer is een merrie drachtig?
Tegenwoordig worden de meeste paarden via kunstmatige inseminatie gedekt. De dierenarts kan hierbij het juiste moment bepalen om de merrie te insemineren en kan een paar dagen hierna controleren of ze geovuleerd heeft om te beoordelen of ze opnieuw geïnsemineerd moet worden. Wanneer je merrie niet drachtig wil worden kan dat verschillende oorzaken hebben, maar als het wél gelijk pakt, kan je op de echo na ongeveer 8 dagen een klein vruchtje zien in de baarmoeder. Meestal wordt de merrie ongeveer 16 dagen na het dekken gescand om te bepalen of ze drachtig is, omdat het dan wat beter te zien is. Is er een vrucht in de baarmoeder te zien dan weet je het zeker: de merrie is drachtig! Om er zeker van te zijn dat de baarmoeder de vrucht hierna niet alsnog heeft verstoten, is het slim om rond de 6 weken en 3 maanden nog een keer een scan te doen.
Het is ook nog steeds mogelijk om je paard of pony op natuurlijke wijze te laten dekken, al komt dat bij paarden niet vaak meer voor. Het levert immers veel meer risico op blessures. Maar de kans op succes kan door het verse sperma en het moment dat de hengst uitkiest om de merrie te bevruchten wel groter zijn. Nadat je merrie bij een hengst heeft gestaan, kan je haar net als een geïnsemineerde merrie laten scannen. Hoewel je de precieze dekdatum niet weet, kan de dierenarts je wel ongeveer vertellen hoeveel dagen oud de vrucht is.
Dracht merrie uitrekenen
Een merrie is ongeveer 11 maanden zwanger, oftewel 335 dagen. Wanneer je wilt uitrekenen wanneer je merrie een veulen krijgt, tel je dus eigenlijk gewoon 335 dagen bij de dekdatum op. Meestal bevalt een merrie niet op de exacte dag waarop ze uitgerekend is, maar vaak zit dit wel rondom de plus of min 10 dagen hiervan. Een veulen dat vóór de 320 dagen geboren wordt, is vaak te vroeg en heeft een aanzienlijk kleinere kans om te overleven. Veulens die langer blijven zitten vormen doorgaans geen probleem. Afwijkingen van de datum ten gevolge van externe factoren zullen steeds vaker een rol spelen, vaak zijn deze weersgebonden. Maar de bevallingsdatum wil ook nog wel eens afwijken omdat er een verkeerde dekdatum is genoteerd.
Een merrie is ongeveer 11 maanden zwanger. Dat zijn 335 dagen. Een range van 10 dagen langer of korter is gebruikelijk.
Zijn alle paarden even lang drachtig?
Hoewel voor elk ras en elke grootte dezelfde draagtijd staat, houdt niet elk individueel paard zich daaraan. Zo kunnen externe factoren, zoals het weer van invloed zijn op de draagtijd, maar ook elk paard is daar weer anders in. Zo zijn er merries die altijd iets eerder zijn of die juist altijd langer doordragen. Als je dit weet, kan je er op inspelen, maar als het het eerste veulen is, is het een kwestie van heel goed monitoren en alert zijn op de voortekenen.
Voortekenen hoogdrachtige merrie herkennen
Er zijn een aantal voortekenen waaraan je kunt afleiden dat de geboorte van het veulen niet meer lang op zich laat wachten. Als je merrie ‘anders is dan anders’, moeten alle alarmbellen gaan rinkelen. Denk bijvoorbeeld aan:
- De merrie is wat onrustig (rondjes lopen, schrapen over de vloer)
- Koliekverschijnselen
- Dikke uiers waar soms al een druppel melk uitkomt
- De staart hoog houden
- Zweten in de flanken
- Slappe bekkenbanden
Zorg er in ieder geval voor dat je goed voorbereid bent op de komst van het veulen en je alles hiervoor in huis hebt. Lees hier meer tips om je voor te bereiden op de komst van een veulen.
Voeding drachtige merrie
Al voordat je merrie drachtig is, kan je haar ondersteunen met voeding. Zo kan je haar bijvoorbeeld een supplement als Pavo Fertile geven om de vruchtbaarheid te bevorderen. In het begin van de dracht heeft je merrie niet per se een speciale behoefte, maar vanaf de laatste drie maanden van de dracht tot en met de zoogperiode vormt voeding een essentiële rol en is het geven van een merriebrok, zoals Pavo PodoLac belangrijk. Het speciale aan deze brok is, naast een grote hoeveelheid vitamine E en een hoog eiwit- en vetgehalte, dat het een uitgebalanceerde hoeveelheid koper en zink bevat. Deze stoffen zijn noodzakelijk voor een goede ontwikkeling van het veulen en merriemelk bevat dit van nature te weinig. Door tijdens de laatste drie maanden van de dracht extra koper en zink aan de merrie te voeren, wordt dit via de navelstreng aan het veulen doorgegeven die hiermee een reservevoorraad aan kan leggen. In de eerste drie levensmaanden komt deze voorraad geleidelijk beschikbaar en kan het veulen dit gebruiken voor een gezonde ontwikkeling.
Lees hier meer over voeding & arbeid van drachtige en lacterende merries.
Meer informatie over het fokken van veulens? Kijk dan eens op de website van het KWPN!