Voeding en training
Bietenpulp voor paarden
Bietenpulp voor paarden bestaat uit ruwvoer en bevat veel vezels. In dit artikel lees je meer over de voordelen van bietenpulp en waarom het gezond is om aan je paard te voeren.
Het dagelijkse paardenmenu bestaat uit ruwvoer en eventueel krachtvoer en/of supplementen. Het belangrijkste onderdeel van dit menu zijn de vezels uit ruwvoer. Paarden halen hun (langzaam vrijkomende) energie grotendeels uit vezels door fermentatie in de dikke darm. Het hele maagdarmkanaal van een paard is zo ingericht dat het de hele dag vezels wil verteren – denk maar aan hoe paarden in de vrije natuur de hele dag door grazen. Vezels zijn heel belangrijk voor de gezondheid van een paard, want zonder deze vezels werkt het spijsverteringskanaal niet naar behoren. Bietenpulp is een hoogwaardig ruwvoer bestaande uit supervezels.
Voordelen bietenpulp voor paarden
Vezels uit bietenpulp hebben een goede werking op de darmgezondheid van het paard. De vezels voeden de bacteriën die leven in de dikke en de blindedarm, ze hebben een zogenoemde prebiotische werking. Hierdoor blijven de bacteriën die in de darmen leven in topconditie, worden voedingstoffen in het hele paardenmenu beter verteerd en komen er minder schadelijke afvalstoffen vrij.
De combinatie van de prebiotische werking en het extreem lage suikergehalte in bietenpulp maakt dit product zeer geschikt om magere paarden op een gezonde en veilige manier op gewicht te brengen. Het lage suikergehalte zorgt er ook voor dat bietenpulp geschikt is voor paarden die gevoelig zijn voor suiker, zoals paarden met insulineresistentie, hoefbevangenheid, equine metabool syndroom (EMS) of PPID (ziekte van Cushing).
Verder bevat bietenpulp pectine, wat helpt om de maag tegen maagzuur te beschermen. Dit doet pectine door een beschermende laag in de maag aan te maken. Pectine is een oplosbare vezel, in tegenstelling tot andere ruwe vezels die alleen verteerd worden door middel van bacteriën in de dikke darm – ook wel fermentatie genoemd. Dit maakt dat pectine zowel een prebiotische werking heeft in de maag als in de darmen. Bietenpulp is een fantastische bron van langzaam vrijkomende energie en perfect geschikt voor (wedstrijd)paarden.
Let op: bietenpulp moet aangemaakt worden met water en is daardoor een uitstekende ruwvoeraanvulling voor paarden met gebitsproblemen.
Bietenpulp zonder melasse
Bietenpulp is een bijproduct van de suikerbietenindustrie. Nadat sap wordt gewonnen uit de cellen van de suikerbieten blijft de pulp over. Deze pulp wordt vervolgens gebruikt voor diervoeding. Het sap uit de bieten wordt gekookt en ingedikt, daaruit wordt melasse gehaald en wat overblijft is suiker. Melasse is een stroperige vloeistof en wordt gebruikt als grondstof voor de productie van bakkersgist, citroenzuur, gistextracten en alcohol. In diervoeders wordt melasse gebruikt als bindmiddel bij het drogen en persen van bietenpulp. Pavo is erin geslaagd om volledig ongemelasseerde bietenpulp te produceren in de vorm van Pavo SpeediBeet! Hierdoor is het suikergehalte in de Pavo bietenpulp zeer laag en dus ook prima geschikt voor paarden die hier gevoelig voor zijn.
Bekijk de video: waarom is Pavo SpeediBeet gezond?
Bietenpulp weken
Bietenpulp is zeer droog en bevat slechts 5% vocht. Normale bietenpulp moet ongeveer 12 uur weken voordat het veilig gevoerd kan worden. Binnen 24 uur moet bietenpulp gevoerd worden om bacteriën en schimmels geen kans te geven zich te ontwikkelen.
Wanneer bietenpulp niet geweekt wordt voor het voeren kan dit een slokdarmverstopping veroorzaken. De droge bietenpulp zal in het spijsverteringsstelsel van het paard in contact komen met lichaamssappen en uitzetten. Zorg er dus altijd voor dat je bietenpulp veilig bewaard, zodat je paarden er niet per ongeluk bij kunnen!
Bietenpulp van Pavo
Omdat veel paardenhouders het erg onhandig vinden om bietenpulp 12 uur van tevoren te weken heeft Pavo een speciale bietenpulp ontwikkeld. Doordat de bietenpulp wordt bewerkt via een gepatenteerd verhittingsproces kan het product snel – binnen 10 minuten - geweekt worden, in zowel warm als koud water. Zo maak je snel een gezonde maaltijd klaar!
Om het suikergehalte in onze bietenpulp laag te houden wordt bietenpulp gespoeld voordat het wordt verwerkt in diervoeders. In Nederland wordt bietenpulp tweemaal gespoeld. Pavo laat bietenpulp speciaal uit Engeland komen waar bietenpulp viermaal wordt gespoeld! Pavo bietenpulp heeft hierdoor slechts een suikergehalte van 5%.
Pavo heeft twee verschillende producten met bietenpulp: Pavo SpeediBeet en Pavo FibreBeet.
Pavo SpeediBeet
Pavo SpeediBeet is gemaakt van 100% snelwekende, ontsuikerde bietenpulpvlokken en bevat verder geen enkele toevoeging. SpeediBeet is ideaal om je paard op een veilige manier extra supervezels en energie bij te geven en een gezonde darmflora te ondersteunen. Dankzij de aanwezige pectine is het ook een goede aanvulling voor paarden met gevoelige maag/darmen. Pavo Speedibeet kan enkel nat gevoerd worden, dit maakt het product ook zeer geschikt voor (oude) paarden met een slecht gebit.
Pavo FibreBeet
Pavo FibreBeet bestaat uit Pavo SpeediBeet (snelwekende, ontsuikerde bietenpulp) verrijkt met eiwitten uit luzerne. Het is uitermate geschikt om paarden die behoefte hebben aan extra energie en eiwit te ondersteunen, zónder ze heet te maken. Pavo FibreBeet is ontwikkeld als risicoloze dikmaker voor paarden, ideaal voor paarden met een conditieachterstand, maar ook zeer geschikt voor (sport)paarden met een arme bespiering.
Pavo Fibrebeet moet ook geweekt gevoerd worden. Dit maakt het product ook geschikt voor (oudere) paarden met gebitsproblemen. Het toedienen van extra vocht is daarnaast ook zeer belangrijk na zware inspanning om uitdroging te voorkomen en herstel te ondersteunen.
Voeding en training
Paard met maagzweer? Dit moet je weten
Maagzweren komen helaas regelmatig voor bij paarden en pony’s. Uit onderzoek weten we dat zo’n 60% van de paarden hier last van heeft. Het is erg pijnlijk en heeft directe gevolgen voor de gezondheid en prestaties. Ontdek hier alles over hoe je maagzweren kunt herkennen, behandelen en voorkomen.
Hoe ontstaat een maagzweer?
Maagzweren zijn ontstekingen van de maagwand, die ontstaan nadat de beschermende slijmvlieslaag is aangetast. Stel je de maag van je paard voor als een soort zak van 8 tot 12 liter, waar het eten via de slokdarm in terecht komt. Het maagzuur dat hier geproduceerd wordt, is nodig om de voedselmassa te verteren en alle ongewenste bacteriën die daarbij meekomen uit te schakelen. De onderste helft van de maag bevat klieren die het maagzuur uitscheiden. Daarom is dit gedeelte van de maag bedekt met een weefsel dat beter bestand is tegen de zure omgeving. Het bovenste gedeelte van de maag is daarentegen gemaakt van een veel dunner en gevoeliger weefsel. Hierdoor is dit gedeelte minder goed bestand tegen het opspattende maagzuur met (kleine) ontstekingen - maagzweren - tot gevolg.
Wat symptomen van een maagzweer bij paarden?
Er zijn meerdere symptomen die kunnen wijzen op maagproblemen. Het lastige is dat er niet één overduidelijk signaal is en dat het ene paard het meer laat zien dan het andere. De enige manier om er 100% zeker van te zijn is met een gastroscopie. Hierbij onderzoekt de dierenarts de maag met een endoscoop via de neus.
Zo kun je een maagzweer herkennen:
Ineens niet meer of minder (graag) eten
Veel knoeien met krachtvoer
Knarsetanden
Vaak gapen
Slechte mest (diarree)
Pijnlijk reageren als je zijn buik aanraakt of bij het aansingelen
Vage koliekklachten, vooral meteen na het eten van krachtvoer
Een doffe vacht
Opvallend suf
Houdt het werk niet goed vol
Heeft lang nodig om te herstellen na een inspanning
Vermageren
Gedragsverandering (nerveus, agressief)
Kribbebijten of luchtzuigen
Heb je een vermoeden van maagzweren, dan is het advies om altijd even contact met je dierenarts op te nemen.
Behandeling maagzweer paard
Als de dierenarts maagzweren bij jouw paard heeft geconstateerd, kunnen deze in de regel goed behandeld worden met medicijnen. De werkzame stof omeprazol wordt gebruikt in de behandeling met medicijnen. Dit is een zogenaamde protonpompblokker die zeer snel en effectief de productie van maagzuur vermindert, zodat de maag kan herstellen. De duur en het succes van de behandeling hangt niet alleen af van hoe ernstig de maagzweren zijn, maar wordt ook bepaald door in hoeverre het management, voerregime en de trainingsomstandigheden geoptimaliseerd zijn. Hetzelfde geldt voor de behandeling van onderliggende ziektes, mochten deze de oorzaak zijn van de maagzweren. Bij vragen over de medicatie en behandeling van maagzweren, kun je het beste contact opnemen met je dierenarts.
Tips om maagzweren bij paarden te voorkomen
1. Voldoende ruwvoer van goede kwaliteit
Een paard maakt, in tegenstelling tot een mens, alleen speeksel aan als hij kauwt. Dit speeksel neutraliseert onder andere de zuurgraad van het maagsap. Als een paard dus te weinig kauwt, maakt hij niet genoeg speeksel aan en wordt het risico op maagzweren groter. Zorg er dus voor dat je paard altijd wat te knabbelen heeft en onbeperkt ruwvoer tot zijn beschikking heeft (ook ’s nachts!). Daarnaast heeft ruwvoer een bufferend effect op het maagzuur, waardoor het minder snel kan opspatten.
2. Vermijd stress
Stress produceert stofjes waardoor de maagwand nog gevoeliger wordt. Probeer stress dus zoveel mogelijk te vermijden door te voldoen aan de belangrijkste basisbehoeftes van paarden: voldoende ruwvoer, voldoende dagelijkse vrije beweging en contact met soortgenoten. Transport, te zware arbeid en het presteren op vreemd terrein kunnen ook stressfactoren zijn. Bij dergelijke stressvolle situaties kun je het supplement Pavo GastriCover makkelijk toevoegen aan het dagelijkse rantsoen voor wat extra ondersteuning van de maag.
3. Krachtvoermanagement
Als je paard naast ruwvoer ook krachtvoer nodig heeft, is het advies om te kiezen voor een voer dat speciaal gemaakt is voor paarden met een gevoelige maag, zoals Pavo Ease&Excel of GastricEase. Ease&Excel is een complete muesli voor (sport)paarden die gemiddelde tot zware arbeid verrichten. GastricEase is geschikt voor alle paarden die niet of recreatief actief zijn. Hou ook rekening met onderstaande voermanagement-tips:
Verdeel de krachtvoermaaltijden over meerdere porties per dag (minimaal 3)
Voer geen krachtvoer op een lege maag en zorg ervoor dat je paard altijd eerst ruwvoer en dan pas krachtvoer krijgt.
Een overmaat aan suiker en zetmeel kan voor verdere irritatie van de maagwand zorgen. Daarom is het belangrijk dat de maximale hoeveelheid suiker- en zetmeelopname van 1 gram / kg lichaamsgewicht niet overschreden wordt.
Om het kauwen extra te bevorderen, kun je de krachtvoermaaltijd mengen met een ruwvoermix, zoals Pavo DailyPlus.
4. Extra ondersteuning bij medicijnen
Sommige medicijnen, zoals pijnstillers, kunnen de bescherming van de maagwand aantasten waardoor het maagzuur sneller voor beschadigingen kan zorgen. Als je paard medicijnen nodig heeft, kan het verstandig zijn om de maag (tijdelijk) extra te ondersteunen, bijvoorbeeld het met supplement Pavo GastriCover. Dit supplement zorgt voor neutralisatie van overtollig maagzuur, en ondersteunt daarmee een gezonde maagwand.
5. Voorkom (te) intensieve training
Zware arbeid kan ervoor zorgen dat de maag meer samentrekt, omdat het lichaam dan teveel in de ‘vluchtstand’ staat. Daardoor komt de zure inhoud van het onderste deel van de maag meer in contact met het minder goed beschermde bovenste deel. Dit geldt helemaal voor het werken op een lege maag: je kunt je voorstellen dat als er geen ‘buffer’ van ruwvoer in de maag aanwezig is, het maagsap veelvuldig tegen de onbeschermde bovenste maagwand klotst. Dit kan het ontstaan van maagzweren versnellen. Voor de training kun je je paard daarom het beste een beetje ruwvoer voeren en wordt het afgeraden om binnen 2 uur voor de training krachtvoer te geven.
Voeradvies voor paarden met een gevoelige maag
Voldoende en goede kwaliteit ruwvoer is de basis van ieder paardenrantsoen. Heeft jouw paard een gevoelige maag, dan kun je de maaggezondheid extra ondersteunen met speciaal voer en supplementen.
Compleet voer
Ben je op zoek naar een compleet voer, dat zowel de maag ondersteunt als ook alle dagelijkse vitaminen en mineralen bevat? Afhankelijk van de intensiteit van de arbeid die je paard verricht, kun je dan kiezen voor Pavo Ease&Excel (muesli voor sportpaarden met gemiddelde tot zware arbeid) of GastricEase (muesli voor paarden die niet of recreatief actief zijn).
Supplement
Naast een compleet voer, kun je ook kiezen voor een supplement, zoals Pavo GastriCover. Dit ondersteunt eveneens een gezonde maagfunctie en is geschikt voor alle paarden met een gevoelige maag. Ideaal om jouw paard (tijdelijk) extra maagondersteuning te geven bij bijvoorbeeld stress of medicatie of toe te voegen aan je huidige rantsoen. Een supplement voer je altijd extra en vervangt geen onderdelen van het rantsoen.
Extra ruwvoervezels
Wil je extra vezels uit ruwvoer aan het rantsoen toevoegen, kies dan voor Pavo SpeediBeet of FibreBeet. Beide producten zijn (deels) gemaakt van ontsuikerde bietenpulp. Bietenpulp is rijk aan het prebioticum pectine, dat een beschermend laagje vormt in de maag en een positief effect heeft op de groei van gezonde darmbacteriën. Twee vliegen in één klap dus! Daarnaast ondersteunen deze vezelrijke producten, die je geweekt voert, een gezonde gewichtstoename. Aangezien Pavo FibreBeet eiwitrijker is, zal je paard hier het snelst van aankomen.
Voeding en training
Eiwit in paardenvoeding
Eiwit is een noodzakelijke voedingsstof voor paarden. Dus is het belangrijk dat het paard dagelijks via voeding de nodige eiwitten en aminozuren binnenkrijgt. Maar wat zijn eiwitten precies? Hoeveel eiwitten heeft een paard nodig? En in welk paardenvoer zitten de meeste eiwitten?
In paardenvoeding zitten drie essentiële voedingsstoffen: vetten, koolhydraten en eiwitten. Van alle onderdelen in het dieet van het paard is eiwit waarschijnlijk het meest onbegrepen. Lange tijd werd gedacht dat eiwit diende als energiebron voor het lichaam. Tegenwoordig weten we dat eiwitten - naast water, dé bouwstoffen voor alle weefsels in het lichaam zijn.
Eiwitten in het paard
Eiwit is een belangrijke voedingsstof voor paarden, omdat eiwitten bij vrijwel alle vitale processen in het lichaam van het paard betrokken zijn. Een eiwit bestaat uit een soort ketting van (verschillende) aminozuren. Als een paard eiwitten opneemt, breken enzymen en zuren in het spijsverteringskanaal de keten van aminozuren af. De individuele aminozuren gaan door de wand van de dunne darm naar de bloedbaan. Daar worden ze via de lever getransporteerd naar plaatsen waar ze nodig zijn voor groei en herstel van weefsels. Het lichaam kan echter niet alle typen aminozuren zelf maken, daarom moeten ze dagelijks in de voeding aanwezig zijn.
Essentiële Aminozuren
Een paard heeft de mogelijkheid om, wanneer daar behoefte aan is, bepaalde aminozuren in de lever om te bouwen tot een andere samenstelling. De aminozuren die een paard zelf kan maken noemen we ‘niet-essentiële aminozuren’. Er zijn ook aminozuren die een paard níet zelf kan maken, en deze ‘essentiële aminozuren’ alleen via de voeding kan binnenkrijgen. Met name lysine, methionine cysteïne en tryptofaan zijn belangrijke aminozuren voor het paard. Luzerne, lijnzaad en soja zijn bijvoorbeeld goede bronnen van essentiële aminozuren.
De eiwitbehoefte van een paard
De eiwitbehoefte verschilt per type arbeid en of een paard bijvoorbeeld drachtig is (geweest). Volgens het CVB Tabellenboek (2009) ligt de onderhoudsbehoefte van een volwassen paard op ongeveer 500 gram eiwit per dag. De behoefte van een sportpaard dat (zeer) zware arbeid moet verrichten, is grofweg twee keer zo hoog. Een lacterende merrie heeft met een gemiddelde behoefte van 1.600 gram eiwit per dag een drie keer zo hoge behoefte als een paard in onderhoud. Zie ook onderstaand schema.
TYPE PAARD
BEHOEFTE AAN EIWIT
IN GRAM/DAG
Volwassen paard
600 kg (warmbloed)
Onderhoud gemiddeld
521
Lichte arbeid
671
Gemiddelde arbeid
750
Zware arbeid
807
Zeer zware arbeid
1164
Drachtige merries
Maand 10
736
Maand 11
850
Lacterende merries
Maand 1
1593
Maand 2
1650
Maand 3
1650
Bron: CVB Tabellenboek, 2009
Eiwit in paardenvoer
Het is dus belangrijk om de hoeveelheid eiwit in het rantsoen goed af te stemmen op de behoefte van je paard. Zo hebben drachtige en lacterende merries een andere eiwitbehoefte dan paarden die recreatief worden gereden of paarden die juist zware arbeid moeten verrichten in de sport.
Fokkerij
Opgroeiende paarden en drachtige en lacterende merries hebben veel bouwstoffen nodig. Daarom bevatten onze fokkerijproducten Pavo PodoLac, Pavo PodoStart en Pavo PodoGrow relatief hoge en kwalitatieve eiwitgehaltes.
Sport
Hard werkende sportpaarden hebben ook voldoende eiwitten nodig voor onder andere spieropbouw en spierherstel, waarvoor Pavo TopSport , Pavo Ease&Excel , Pavo Performance en Pavo Fibrebeet geschikt zijn.
Hierbij zijn Pavo Performance en Pavo Ease&Excel uitermate geschikt voor optimale spierfunctie en spierherstel (energy level high), terwijl Pavo TopSport, als muesli-topping, zorgt voor optimale spieropbouw. Om je paard of pony (weer) in perfecte conditie te brengen is Pavo Fibrebeet de oplossing door de kwalitatief hoogwaardige eiwitten uit luzerne die erin verwerkt zijn.
Recreatief/ sobere rassen
Sobere rassen of paarden en pony’s die veel in de wei lopen en weinig werken, hebben naast ruwvoer maar weinig extra eiwit nodig. Voor deze paarden is een vitamine- mineralenbalancer, zoals Pavo Vital of een Pavo DailyFit koek voldoende.
Oudere paarden
Voor oudere paarden zijn internationaal geen exacte eiwitbehoeftes bekend. Er zijn wel sterke aanwijzingen dat de behoefte toeneemt naarmate het paard ouder wordt. In onze senioremuesli Pavo 18Plus hebben we hier dan ook rekening mee gehouden. Pavo hanteert bij paarden ouder dan twintig jaar een 20 tot 25 procent hogere behoefte dan het onderhoudsniveau van ‘normale’, jongere paarden. Dit betekent voor oudere paarden een dagelijkse onderhoudsbehoefte van 625-650 gram eiwitten. Verder is als aanvulling of lekkernij Pavo FibreBeet (11% eiwit) zeer geschikt. Fibrebeet is de veilige oplossing voor arm bespierde of zelfs dunne paarden. Door zijn vezelrijke inhoud past hij in ieder rantsoen.
Is teveel eiwit schadelijk?
Als het opgenomen eiwit niet wordt gebruikt als bouwstof, kan een paard het gebruiken als energiebron. Dit is niet schadelijk, maar ook niet erg efficiënt. Een teveel aan eiwit wordt via de nieren uitgescheiden als ammoniak. Die is belastend voor stal, milieu en paarden met luchtwegproblemen. Van belang is daarom dat de inname in balans is met wat jouw paard nodig heeft.
Eiwit in ruwvoer
Ruwvoer moet in principe het grootste deel van de dagelijkse eiwitbehoefte van je paard leveren. Maar steeds meer paardenhouders voeren ruwvoer van een onbemest grasland. Dit is op zich niet verkeerd, maar het is wel belangrijk dat het ruwvoer voldoende eiwit bevat, met name voor sportpaarden, lacterende merries en opgroeiende veulens. Door het land niet te bemesten krijg je namelijk vaak ruwvoeders met hogere suikergehaltes en lage eiwitgehaltes. Om deze reden hebben wij Pavo FieldCare ontwikkeld: kunstmest speciaal voor de paardenweide.
Uit 1.300 ruwvoeranalyses voor paarden blijkt dat 39% van alle ruwvoermonsters die onderzocht zijn een laag tot zeer laag eiwitgehalte heeft. Dit is zelfs te laag voor de onderhoudsbehoefte van paarden die geen arbeid verrichten, maar zeker voor sportpaarden is aanvulling van eiwit dan noodzakelijk. 36% van de ruwvoermonsters heeft een gemiddeld eiwitgehalte en een kwart een hoog tot zeer hoog eiwitgehalte.
Benieuwd naar de waarden van jouw ruwvoer? Laat dan een ruwvoeranalyse doen. Met een Pavo Ruwvoer Quickscan kun je testen hoeveel eiwit, suiker, energie en drogestof-gehalte je ruwvoer bevat. Deze gegevens kun je vervolgens weer gebruiken om – waar nodig – de juiste krachtvoeraanvulling te geven.
Voeding en training
Slobber voor paarden, zo voer je het
Slobber is een heerlijke traktatie voor je paard, bijvoorbeeld als beloning na training. Het is echter ook volwaardig voer dat je dagelijks kunt geven als je paard hard werkt. Hoe maak je slobber klaar, hoe vaak moet je het voeren en wat is precies het verschil met zemelen? In dit artikel lees je alles over slobber.
Wat is slobber?
Slobber is al jaren een bekend paardenvoer met als hoofdbestanddeel zemelen. Het belangrijkste kenmerk van slobber is dat je het nat voert en er een lekker papje van kunt maken voor je paard. De slobber van Pavo is een volwaardig voer. Dat betekend dat alle vitaminen en mineralen voor de dagelijkse behoefte van je paard erin zitten. het is dus geen snoep of extraatje waar niets in zit. Dat maakt het ook zo'n veelzijdige voersoort!
Hoe voer je slobber aan een paard?
Door de veelzijdigheid van dit product kun je slobber op verschillende manier gebruiken:
Als extraatje na inspanning. Als je paard hard gewerkt heeft, kan hij na een training of wedstrijd wel wat extra energie gebruiken. Dan is slobber een goede aanvulling. Paarden vinden het heerlijk en zullen het ook als beloning ervaren. Geef het in dit geval extra naast zijn gewone voer.
Als verwennerij, bijvoorbeeld als het koud is, of gewoon zomaar. Geef slobber in dat geval in plaats van je normale voer. Let op dat een voerschep slobber veel minder weegt dan een schep brokken. Geef je je paard bijvoorbeeld een halve schep slobber (droog) die je aanmaakt met water, voer dan een ¼ schep minder brokken.
Als kuur, bijvoorbeeld als je paard ziek is geweest, koliek heeft gehad of om een andere reden een slechte conditie heeft. In dit geval vervang je tijdelijk één maaltijd per dag voor slobber.
Om de darmen schoon te houden. Slobber kan ook gebruikt worden om de darmen 'schoon' te houden. Wanneer paarden in paddocks lopen of veel zand eten en regelmatig slobber krijgen, zie je vaak zandresten in de mest.
Als vast onderdeel in het rantsoen. Er zijn een aantal topsporters die dagelijks één maaltijd aan de paarden geven in de vorm van slobber. Het is volwaardig voer, levert energie, het is goed voor de vacht en de paarden vinden het erg lekker.
Als wedstrijdvoer voor moeilijke eters. Bij sommige disciplines zoals eventing, endurance en trec zijn de paarden voor een wedstrijd meerdere dagen op pad. Sommige paarden eten en drinken niet zo goed als ze van huis zijn. Voor deze paarden is slobber een goede keuze, omdat het veel vocht bevat en er maar weinig paarden zijn die geen slobber lusten.
Om elektrolyten mee aan te vullen. Na zware inspanning waarbij veel gezweet is, is het verstandig om elektrolyten aan te vullen. Dat kan heel gemakkelijk door het te mengen door slobber. Vocht en zouten in 1x.
Als je paard moet aankomen. Als je slobber wilt inzetten om je paard aan te laten komen dan is het aan te raden om samen met een voedingsdeskundige het hele rantsoen door te spreken. Wat veel gedaan wordt, is een combinatie van Pavo SpeediBeet (bietenpulp) of Pavo FibreBeet (bietenpulp+luzerne) en Pavo SlobberMash maken. Pavo Fibrebeet hebben we speciaal ontwikkeld voor paarden met een conditie achterstand, denk aan schraal bespierd of aan te dunne paarden. Door de combinatie van bietenpulp en luzerne is dit product niet alleen gezond en goed voor de darmen maar ook lekker en makkelijk te eten ook voor paarden op leeftijd!
Hoe vaak je slobber geeft, hangt dus een beetje af van de manier waarop je het gebruikt. Dat kan variëren van één keer per dag tot zo af en toe.
Zo maak je slobber klaar voor je paard
Het belangrijkste kenmerk van slobber is dat het niet droog voert, maar altijd klaarmaakt met water. In het voeradvies van Pavo slobbers wordt geadviseerd om één deel slobber te mengen met één deel heet water (koud water kan eventueel ook). Dit laat je even staan totdat het een warme brei is geworden, die in dikte vergelijkbaar is met vla. Als je het te waterig vindt, dan kun je nog wat slobber toevoegen of meng je het de volgende keer met minder water. Vind je het te dik, voeg dan extra water toe. Ook je paard of pony kan nog een voorkeur hebben in de dikte. Sommigen hebben het het liefst zo vloeibaar mogelijk en drinken het op. Anderen willen echt wat te kauwen hebben en eten het liever als (erg) dikke pap. Op die manier kun je zelf beslissen wat voor jou en je paard of pony het beste werkt.
Pavo SlobberMash of Pavo GrainFreeMash
Wist je dat het woord ‘mash’ de Engelse naam voor slobber is? Ook in Duitsland wordt slobber ‘mash’ genoemd. Omdat Pavo een internationaal bedrijf is hebben onze slobbers de naam Mash gekregen. Beide producten zijn een smakelijke traktatie die de spijsvertering van het paard ondersteunen. Pavo SlobberMash bevat echter granen, die energie bevatten en daardoor zorgen voor gewichtstoename. Pavo GrainFreeMash is bewust caloriearm en bevat geen granen. Bovendien is er een groot verschil in de hoeveelheid suiker en zetmeel. Pavo GrainFreeMash bevat een zeer lage hoeveelheid, terwijl Pavo SlobberMash een hoge hoeveelheid bevat. Het hangt van de gezondheidssituatie, conditie en activiteit van je paard af welke slobber beter geschikt is.
Beide slobbers bevatten GEEN sterk wellende grondstoffen. Er is dan ook geen minimale wachttijd voordat je het kunt voeren. Als je de slobber met warm water aanmaakt let dan wel op dat het niet te heet is. Het aanwezige lijnzaad in de Pavo SlobberMash is voorbewerkt, zodat het niet nodig is om kokend water te gebruiken. De ideale inweektijd is ongeveer tien minuten. Dan is het hete water voldoende afgekoeld en heeft het lijnzaad de tijd gekregen om mooi slijmerig te worden.
Je kunt de slobber van Pavo eventueel ook met koud water klaarmaken, maar dan zal het iets minder slijmerig zijn en de verwenfactor voor je paard is iets minder. Verder maakt het geen verschil!
Waarom slobber zonder granen
Als je een paard hebt dat gevoelig is voor suiker, lijdt aan een stofwisselingsprobleem of snel te dik wordt, kun je het beste kiezen een graanvrije slobber te voeren. Pavo GrainFreeMash is vij van granen en melasse en heeft een zeer laag suiker- en zetmeelgehalte. De slobber bevat alle noodzakelijke vitaminen en sporenelementen om in de dagelijkse behoefte te voldoen. Daarom is het niet nodig naast deze slobber nog een balancer te voeren.
Tip!
Voer je nu Pavo SlobberMash maar wil je overstappen naar Pavo GrainFreeMash omdat deze lager is in suiker en zetmeel? Dan kan het zijn dat je paard de slobber in het begin niet zo lekker vindt. Doordat Pavo SlobberMash hoger in suiker en zetmeel is heeft het een zoetere smaak, je paard moet dus een beetje wennen aan de gezonde en minder zoete smaak van Pavo GrainFreeMash. Meng het daarom eerst met elkaar. Verminder geleidelijk de hoeveelheid SlobberMash en verhoog de hoeveelheid Pavo GrainFreeMash totdat je volledig bent overgestapt op Pavo GrainFreeMash.
Het verschil tussen slobber en zemelen
Zemelen zijn de velletjes van de graankorrel, die overblijven nadat het zetmeel eruit is gehaald. Dit geldt voor praktisch iedere graankorrel, maar als paardenvoer wordt meestal tarwezemelen gebruikt. Tarwezemelen bevatten weinig zetmeel en veel vezels. Dat maakt het geschikt voor paarden. Groot nadeel is echter de zeer scheve calcium/fosfor verhouding. De calcium/fosfor verhouding in zemelen is ongeveer 1:10, terwijl de gewenste verhouding 2:1 is. Dit tekort aan calcium moet gecompenseerd worden in de rest van het rantsoen, omdat een scheve calcium/fosfor verhouding problemen kan geven bij de groei en het herstel van botten, pezen en spieren.
Tarwezemelen is één van de hoofdbestanddelen van Pavo Slobber, maar in het totale product is de scheve calcium/fosfor verhouding uitgebalanceerd, zodat jij dat niet meer zelf hoeft te doen. Daarnaast bevat onze slobber ook lijnzaad en vitaminen en mineralen om er een volwaardig voer van te maken.
Voeding en training
Voeding en training
Ruwvoer zelf maaien en hooien
Wanneer je je paarden aan huis hebt staan of een gedeelte van je wei kunt gebruiken voor het zelf maaien van ruwvoer, heeft dat veel voordelen. Vooral voor je portemonnee! Maar hoe doe je zoiets? Hoelang moet het gras drogen voor voordroogkuil en hoelang voor hooi? En hoe zorg je voor een zo laag mogelijk suikergehalte? We leggen het graag uit.
Hooi laten drogen en opslaan
Ruwvoer is één van de eerste levensbehoeften van paarden. In de natuur scharrelen ze de hele dag rond en het beste is dan ook om ze nooit te lang zonder ruwvoer te laten staan. Onder ruwvoer verstaan we gras in de weide, maar ook hooi of voordroogkuil. Door het gras te laten drogen (kunstmatig of natuurlijk) wordt het vochtgehalte lager, ca 15-30 %. Gras laten drogen tot het hooi wordt, duurt ongeveer 5 dagen, afhankelijk van de weersomstandigheden. Door het lage vochtgehalte is het lang te bewaren (meer dan een jaar), omdat het ongevoeliger is geworden voor schimmels en andere micro-organismen. Hooi moet je wel droog opslaan.
Hoe maak ik hooi voor paarden met een laag suikergehalte?
Er zijn verschillende factoren die het suikergehalte in het gras bepalen. Voor paarden willen we deze het liefst zo laag mogelijk houden. Ga je zelf hooi maken? Dan is onder andere het tijdstip van maaien heel belangrijk. Op een normale zomerdag zijn de suikergehaltes ’s morgens heel vroeg namelijk het laagst. Als je gras gaat maaien om hooi van te maken, maai het gras dan tussen 05.00 uur en 10.00 uur ’s ochtends. Daarnaast stijgen suikergehaltes in het gras bij een tekort aan water (droogte) en als de bodem onvoldoende meststoffen bevat. Zorg dus dat je de wei een goede onderhoudsbemesting geeft. Gebruik bijvoorbeeld Pavo FieldCare: dit is een kunstmest speciaal voor paardenweides.
Voordroog maaien en hooien
Voordroogkuil krijg je door het gras ongeveer 3 dagen te drogen op het land en het daarna in te wikkelen met folie. De invloed van zuurstof wordt hierdoor beperkt en er treedt een verzuring op in de baal voordroogkuil. Deze wordt veroorzaakt door bacteriën, waarmee de houdbaarheid wordt vergroot. Door het hoge vochtgehalte (ca. 25-30% vocht) kan een aangebroken baal kuil gaan schimmelen. Zorg ervoor dat een aangebroken baal voordroogkuil binnen 4 à 5 dagen wordt verbruikt. In de warme zomermaanden kan de houdbaarheidstermijn van een aangebroken baal nog kleiner zijn door broei.
De voedingswaarde van het hooi bepalen
Met behulp van eigenschappen als geur, kleur en samenstelling kun je een redelijke inschatting maken van de kwaliteit van het hooi. Toch zegt dit niet alles over de voedingswaarde. Hiervoor kun je een analyse laten uitvoeren door het Bedrijfslaboratorium voor Grond- en Gewasonderzoek Eurofins Agro te Oosterbeek. Dit kan onder andere via de Pavo Ruwvoer Quickscan. Dit is een snelle analyse waarbij je weet hoeveel suiker, eiwit en energie er in je ruwvoer zit. In het rapport worden de uitkomsten weergegeven op een schaal van 1 tot 5, waarbij 1 ‘laag’ is en 5 ‘hoog’. Welke waardes je nastreeft, hangt helemaal af van de behoefte van je paard (dit vindt je ook terug in het rapport).
Kleur en geur van hooi
Aan de kleur en geur van het hooi kun je wel wat informatie over de droogperiode afleiden.
Groen: hooi met een groene kleur en een frisse kruidige geur heeft kort op het land gelegen om te drogen (ca. 4 dagen). Het aandeel verteerbaar ruw eiwit is hoog, evenals de energiewaarde.
Licht bruin: dit hooi heeft een karamelachtige geur doordat het licht gebroeid heeft. Hierdoor is de voedingswaarde afgenomen (0,66 eenheden / kg ds).
Bruin-zwart: de zwarte kleur kan veroorzaakt worden door zware broei. Tevens geeft de broei een muffe geur en is dus voor het paard minder smakelijk.
Kwaliteit van voordroogkuil bepalen
Ook van voordroogkuil kun je een redelijke inschatting maken op basis van je zintuigen. Allereerst moet het schimmelvrij zijn; er mogen geen witte plekken in de baal zitten. Als je dit wel het geval is, betekent dit dat het folie lek is en het voer is bedorven. Kuil die op een goede manier is gewonnen, heeft een frisse lichtzure geur. Wanneer er een sterke rottingsgeur vrijkomt dan is het vochtgehalte vaak groter dan 60%. Meestal wordt deze onaangename geur veroorzaakt door bacteriën, die ammoniak en boterzuur produceren. Deze zogenaamde ‘natte kuil’ is minder geschikt voor paarden.
Voeding en training
Vitamine E en Selenium voor paarden: bijvoeren of niet?
Als je actief bent in de sport weet je hoe belangrijk vitamine E en selenium zijn voor de spieren van een paard. Maar waarom is dat eigenlijk? Wat gebeurt er precies in die spier? En moet je een sportpaard altijd een extra supplement bijvoeren of niet?
Waarom is Vitamine E en selenium belangrijk voor paarden?
Daar waar gewerkt wordt, vallen spaanders. Oftewel, bij iedere vorm van arbeid komen afvalstoffen vrij; een auto produceert uitlaatgassen bij het verbranden van de brandstof, zo produceert een spier ook afvalstoffen bij de arbeid. Lees meer over de werking van spieren in het artikel ‘Spieropbouw bij je paard: tips voor training en voeding‘. Bij een paard is het belangrijk dat die afvalstoffen goed kunnen worden afgevoerd en dat de spieren ook weer worden opgebouwd.
De afvalstoffen die een spier produceert heten vrije radicalen, daarvan bestaan er 3 verschillende:
Peroxiden
Hyroxylradicaal
Hydroxide anion
Deze afvalstoffen worden in de spier onschadelijk gemaakt, doordat vitamine E en selenium ze ‘neutraliseren’. Vitamine E en selenium zijn antioxidanten, stofjes die door het opruimen van afvalstoffen zorgen dat spierschade na het werk voorkomen wordt. Een andere antioxidant is vitamine C. Die drie werken gezamenlijk, in de juiste verhouding, efficiënter dan alleen. Pavo Eplus bevat al deze antioxidanten in de juiste verhouding.
Natuurlijke en synthetische vitamine E
Naast dat vitamine E spieren ondersteunt, heeft het ook een ondersteunende rol in het zenuwstelsel en immuunsysteem. Er zijn twee varianten van vitamine E op de markt: een natuurlijke (d-alfa-tocoferol) en een synthetische (dl-alfa-tocoferol). Natuurlijke vitamine E wordt veel beter opgenomen door het paardenlichaam dan synthetische. Het supplement Pavo Eplus bevat de natuurlijke variant van vitamine E, verkregen van plantaardig materiaal.
Hoeveel vitamine E heeft een paard nodig?
Van vitamine E heeft je paard een behoorlijke hoeveelheid nodig. Volgens het National Research Council is de basisbehoefte van een volwassen paard per dag 500 mg vitamine E. Bij licht werk gaat dit al omhoog naar 800 mg per dag en bij zware arbeid is het zelfs 1000 mg per dag. De vitamine E behoefte is dus afhankelijk van de mate van arbeid. Hoe zwaarder de arbeid, hoe hoger de behoefte aan vitamine E. Ook het aandeel vet in een rantsoen speelt een rol. Hoe meer vet er in een rantsoen zit, hoe hoger de behoefte aan vitamine E.
Het grootste gedeelte van de behoefte aan vitamine E kan je paard uit gras halen. Als je paard genoeg op de wei staat, en daar voldoende gras binnenkrijgt, krijgt hij al meer binnen dan de basisbehoefte. Wanneer je paard onvoldoende gras binnenkrijgt is er een kans op het ontstaan van vitamine E tekorten. Vitamine E heeft moeite om stabiel te blijven wanneer het warm wordt. Dus als je hooi en kuilgras opslaat, neemt het vitamine E-gehalte af. Daarom kan het zijn dat je paard een extra aanvulling nodig heeft.
Dagelijkse hoeveelheid selenium
Van selenium hebben paarden maar een klein beetje nodig. Een volwassen paard heeft een seleniumbehoefte van 0.2 mg per 100 kg lichaamsgewicht. Selenium is een sporenelement, dat niets anders is dan een mineraal waar maar een kleine hoeveelheid van nodig is. Het vervelende van selenium is dat het verschil tussen de optimale hoeveelheid en een te grote hoeveelheid heel klein is. Je hoeft maar een beetje teveel te geven en het is al niet meer gezond voor je paard. Pas hier dus goed mee op! De kans op een tekort aan selenium komt bij een rantsoen van alleen ruwvoer echter al eerder voor. In Nederland is op veel plekken de bodem namelijk selenium arm.
Vitamine E en selenium tekort
De symptomen van een tekort aan vitamine E zijn spierschade en vetontstekingen. Een tekort aan selenium zorgt naast spierproblemen en vetontstekingen ook voor een slechte afweer. Door een tekort aan deze antioxidanten, worden vrije radicalen niet geneutraliseerd en kan er schade in de cel optreden. Het verouderingsproces is hier een goed voorbeeld van.
Spierschade bij je paard kun je herkennen aan spierpijn, stijfheid en wanneer je paard te lang moet herstellen na een intensieve training. Als je niet weet of jouw paard aanleg heeft voor spierverzuring na zware arbeid, kun je preventief het supplement Pavo Eplus geven om de spieren optimaal te ondersteunen. Paarden waarvan bekend is dat ze na een inspanning stijfheid en spierpijn hebben, hebben meer baat bij Pavo MuscleCare.
Teveel vitamine E en selenium
Een overschot aan vitamine E is giftig voor je paard. Doordat vitamine E een rol speelt in de aanmaak van rode bloedcellen, is een belangrijk symptoom van vitamine E-overschot het optreden van bloedarmoede, omdat dan de rode bloedcellen kapot springen. Om deze reden is er een maximale dagelijkse dosis voorgeschreven van 20 mg per 1 kg lichaamsgewicht.
Een overmaat aan selenium kan het paard helaas niet zo gemakkelijk uitscheiden. Een overmaat aan bijvoorbeeld zout of eiwit wordt uitgescheiden door de nieren en uitgeplast. Dat systeem werkt voor selenium niet. Wanneer een paard teveel selenium in zijn lichaam heeft, slaat hij het ergens op waar het uiteindelijk wel zal verdwijnen: in de hoeven, staart en/of manen. Op deze plaats kan selenium geen schade aanrichten aan organen, maar ook in manen of hoeven hoort het niet thuis. Soms ontstaat zelfs haaruitval of brokkelhoeven. Daarom is het belangrijk dat je je paard wel voldoende selenium geeft om de spieren te verzorgen, maar pas op dat je niet teveel geeft, want dat is niet gezond. Bij selenium kunnen vergiftigingsverschijnselen optreden bij een langdurige, dagelijkse verstrekking van meer dan 1 mg per 100 kg lichaamsgewicht. Houd je dus altijd aan het voeradvies van Pavo Eplus om overdosering te voorkomen!
Conclusie: vitamine e en selenium bijvoeren of niet?
Kortom: kijk eerst kritisch naar het basisrantsoen van je paard voordat je een supplement gaat bijvoeren. Ook het trainingsschema moet met een kritisch oog bekeken worden. Blijft je paard na het trainen wat lang stijf? Dan is Pavo Eplus het supplement voor soepele spieren en helpt de spierfunctie optimaal te ondersteunen.
Voeding en training
Spijsvertering van je paard ondersteunen
Een gezonde spijsvertering is het fundament van een gezond paard. Paarden hebben van nature een zeer gevoelige maagdarmstelsel, waardoor problemen met de spijsvertering snel op de loer liggen. Het is dan ook belangrijk om de spijsvertering optimaal te ondersteunen en problemen snel te herkennen.
Hoe werkt de spijsvertering van je paard?
Als een paard eet, komt de voedselbrei via de slokdarm en maag in de darmen terecht. Een groot deel van de spijsvertering vindt plaats in de darmen. Het begint in de dunne darm, waar eiwitten, vetten en niet structurele koolhydraten, zoals suiker en zetmeel, worden afgebroken door verteringssappen. Pas na dit proces van afbreken, kunnen de voedingsstoffen door de darmwand worden opgenomen. Nu komen ze in de bloedbaan terecht en kan je paard ze gebruiken.
Na de dunne darm verplaatst de voedselbrei zich naar de dikke darm en blinde darm. Hier vindt het belangrijkste deel van de spijsvertering plaats: fermentatie. Bij het fermenteren van vezels worden vluchtige vetzuren geproduceerd. Deze vluchtige vetzuren zijn de voornaamste energiebron voor paarden en leveren tot 80% van de dagelijkse energievoorraad. Je kunt je voorstellen dat je paard in de problemen komt als dit proces wordt verstoord.
Symtomen: zo herken je darmproblemen
Veranderende mest, bijvoorbeeld diarree of droge mest
Koliek
Doffe vacht
Gewichtsverlies
Constipatie, je paard mest veel minder of helemaal niet meer
Gasophoping in de darmen, zichtbaar als een opgeblazen buik
Je paard heeft een gespannen buik
Je paard laat veel scheten en de buik maakt vreemde geluiden
Gedragsveranderingen
In ernstige gevallen kunnen stofwisselingsproblemen ontstaan, zoals EMS of hoefbevangenheid
Hoe kan je de darmflora herstellen?
De darmflora bestaat uit verschillende bacteriën, schimmels en andere micro-organismen. Dit is een mix van goede én slechte bacteriën, die bij een gezond paard netjes in balans zijn. Maar de darmflora van een paard is erg gevoelig en kan door de kleinste verandering in rantsoen of omgeving al verstoord worden. Dan nemen de slechte bacteriën de overhand met spijsverteringsproblemen tot gevolg. Om dit te herstellen, moet de balans tussen de bacteriën weer worden hersteld. Prebiotica, probiotica en postbiotica kunnen hierbij goed ondersteunen.
Pre- en probiotica voor paarden
In de praktijk worden pre- en probiotica vaak in één adem genoemd. Daarnaast is er ook nog het innovatieve postbiotica. Allemaal goed voor de darmflora, maar ze hebben wel allemaal een eigen functie. Prebiotica zijn de brandstof voor probiotica (de bacteriën en gisten zelf), die hun groei ondersteunen en het immuunsysteem helpen om de ‘slechte’ bacteriën onder controle te houden.
Probiotica zijn de fabriekjes: de ‘goede’ bacteriën die een gezonde darmfunctie bevorderen zorgen voor de afbraak en vertering van het voedsel. Voor paarden is het beste om probiotica in de vorm van levende gisten te geven, zoals Yea-Sacc®. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat wanneer probiotica in staat zijn om levend de plaats van bestemming (de dikke darm) te bereiken, dit de verteerbaarheid en opname van voedingsstoffen direct bevordert. Bovendien helpt het de darmflora te stabiliseren, wat cruciaal is voor een gezonde spijsvertering, en heeft het een positieve werking op de immuniteit.
Postbiotica hebben een positieve werking op de ‘goede’ bacteriën in de darmen van het paard. De postbiotica Diamond V heeft een wetenschappelijk bewezen effect op de versterking van de darmfunctie, het gezond houden van gewrichten en ondersteuning van het stressmanagement.
Wat is goed voor de darmen van je paard?
Vooral bij paarden met de neiging tot spijsverteringsproblemen, maar ook bij gezonde paarden, is het belangrijk om de darmflora gezond en goed in balans te houden. Gebruik de volgende (voer)tips om het maagdarmkanaal van je paard optimaal te ondersteunen:
Volg zoveel mogelijk het natuurlijke eetgedrag van je paard: zorg voor voldoende ruwvoer (1,5 - 2,0% van het lichaamsgewicht per dag) en vermijd lange onderbrekingen (tot maximaal 4 uur). Controleer je ruwvoer ook regelmatig op schimmel en giftige planten.
Laat de tanden van je paard regelmatig controleren door een gespecialiseerde paardentandarts.
Kies voor een krachtvoer of supplement dat speciaal gemaakt is om de darmflora van je paard te ondersteunen, zoals Pavo GutSecure of Pavo GutHealth. Pavo GutSecure is een complete, uitgebalanceerde muesli voor paarden met een gevoelige darm. Naast dat het een stabiele darmwerking bevordert, bevat het ook alle dagelijkse vitaminen en mineralen voor paarden die lichte arbeid verrichten. Pavo GutHealth is een supplement dat je aan ieder rantsoen kunt toevoegen bij spijsverteringsstoornissen, stress of verandering in het rantsoen.
Voorkom acute veranderingen in het rantsoen. Neem altijd minimaal 7 tot 10 dagen de tijd om naar een nieuw voer om te schakelen door steeds een beetje minder van het oude en meer van het nieuwe te geven.
Een overmaat aan suiker en zetmeel kan voor verdere irritatie van de maagwand zorgen. Daarom is het belangrijk dat de maximale hoeveelheid suiker- en zetmeelopname van 1 gram / kg lichaamsgewicht niet overschreden wordt. Vermijd grote hoeveelheden krachtvoer per maaltijd en voer meerdere keren per dag kleinere porties.
Voorkom stress door zoveel mogelijk aan de belangrijkste basisbehoeften van paarden te voldoen: voldoende ruwvoer, dagelijkse beweging contact met soortgenoten.
Ook parasieten kunnen spijsverteringsproblemen veroorzaken. Laat de mest van je paard regelmatig controleren en zorg voor een passend ontwormbeleid.
Controleer de mest ook regelmatig op zand en help je paard de darmen schoon te maken na een positieve zandtest met Pavo SandClear.
Zorg dat je voorbereid bent op een koliekaanval. Pavo IntestoFin is een mix van heilzame oliën en gebruik je als eerste hulpmiddel om buikkrampen en pijn te verlichten bij een verstoring van de spijsvertering. Dit flesje is onmisbaar in jouw stalapotheek!
De darmen worden altijd blij van extra vezels, zoals Pavo SpeediBeet of FibreBeet. Beide producten zijn (deels) gemaakt van ontsuikerde bietenpulp. Bietenpulp is rijk aan het prebioticum pectine, dat een beschermend laagje vormt in de maag en een positief effect heeft op de groei van gezonde darmbacteriën. Daarnaast voer je deze producten geweekt, wat het vochtgehalte na diarree weer kan herstellen.
Voeding en training
Spierbevangenheid
Spierbevangenheid is een nare aandoening bij een paard. De rug, lendenen en kruisspier van je paard verkrampen, waardoor hij moeite krijgt met bewegen. Meestal zie je na tien minuten tot een kwartier na aanvang van het werk een reactie. Bij een spierbevangen paard is de juiste behandeling bepalend voor het herstel, dus we vertellen je hier graag wat meer over.
Een spierbevangen paard: de oorzaken
De oorzaken van spierbevangenheid worden nog steeds onderzocht, maar tot nog toe zijn er enkele oorzaken bekend van spierbevangenheid:
Teveel krachtvoer (teveel suikers en zetmeel) in verhouding tot de hoeveelheid beweging. Deze variant staat vaak nog bekend als Maandagziekte. Paarden die tijdens rustdagen geen aangepast rantsoen krijgen, kunnen de volgende dag al spierbevangen raken.
Teveel opwinding of spanning (vaak erfelijk bepaald).
Over-inspanning, wanneer het paard of pony veel zwaarder moet werken dan het gewend is.
Kou door wind en/of regen op de spieren na (zware) inspanning waardoor het paard teveel gaat afkoelen en verkrampen.
Daarnaast zijn er verschillende erfelijke aandoeningen die ervoor zorgen dat een paard sneller spierbevangen raakt, zoals PSSM1, PSSM2 en HYPP. PSSM1 komt vooral bij Quarters, Paints, Appaloosa’s, Tinkers, Haflingers en trekpaarden voor, al is de aandoening ook bij warmbloeden gevonden. Paarden met PSSM1 hebben een probleem met de suikeropslag, waardoor ze het suiker uit de bloedbaan veel sneller opnemen en transporteren in de spieren. Daarnaast bouwen ze erg veel glycogeen op in de spieren, waardoor de paarden bij beweging een verstoorde energiehuishouding hebben en spierbevangen kunnen raken.
Drie niveaus van spierbevangenheid
Bij paarden onderscheiden we drie niveaus van spierbevangenheid: licht, middel en zwaar.
Licht: het paard staat met omhoog gebogen rug en is stijf in de achterhand.
Middel: het paard wil niet graag lopen, heeft een stijve en sterk verkorte pas, trilt en knikt in de achterhand. De spieren van de achterhand kunnen stijf, gezwollen en pijnlijk zijn. De urine kan roodbruin zijn.
Zwaar: het paard weigert om te lopen, is sterk bezweet, angstig, heeft wijde neusgaten, de hart- en ademfrequentie zijn verhoogd en de urine is roodbruin. Het paard wil misschien zelfs graag liggen en komt liever niet overeind.
Dit kun je doen bij een spierbevangen paard
Er zijn een aantal dingen die je kunt als je vermoedt dat je paard spierbevangen is. Bij acute spierbevangenheid moet je sowieso altijd direct je dierenarts bellen. Als het om een ernstige vorm gaat, kun je door snel te handelen spierschade zoveel mogelijk beperken. Tips die je in de tussentijd kunt doen:
Geef je paard ondertussen zoveel mogelijk rust. Laat hem of haar niet verplicht lopen en vervoer hem zo min mogelijk, als het echt nodig is overleg dit dan eerst met de dierenarts. Een trailerrit kan namelijk voor nog meer schade zorgen. Vaak zal de dierenarts na aankomst direct een infuus aanbrengen om de nieren te ontlasten bij de afvoer.
Hou je paard warm onder een deken en zorg dat hij uit de wind staat. Heb je geen deken bij de hand, leg dan je jas over de achterhand.
Zet hem in een ruime box, zodat je paard zich niet kan bezeren.
Geef hem onbeperkt hooi dat laag in het suiker staat en laat hem voldoende drinken. Om zeker te weten hoeveel suiker er in je ruwvoer zit, kun je bij Pavo een Ruwvoer Quickscan laten doen.
Stel een rantsoen samen in overleg met dierenarts. Voer in ieder geval tijdelijk geen krachtvoer, maar alleen structuurrijk hooi (geen kuil) of ruwvoervezels uit Pavo SpeediBeet of Pavo DailyPlus.
Geef (tijdelijk) een voedingssupplement met een zeer hoge dosis vitamine C en vitamine B6, wat de versnelde afvoer van melkzuur uit de spieren stimuleert, zoals Pavo MuscleCare.
Een spierbevangen paard heeft daarnaast baat bij extra magnesium en vitamine E.
Spierbevangenheid en voeding
Naast dat je overbelasting van de spieren altijd moet voorkomen door een goede warming-up en cooling-down te doen, speelt voeding ook een belangrijke rol bij spierbevangen paarden. Hieronder een aantal punten om rekening mee te houden:
Een paard dat gevoelig is voor spierbevangenheid kun je het beste zo min mogelijk suiker en zetmeel geven. Kijk dus niet alleen naar het percentage suiker in je voer, maar ook naar het zetmeelgehalte. Deze waardes kun je terugvinden op het etiket van de voerzak. Een voorbeeld van een muesli met een laag suiker- en zetmeelgehalte is Pavo Care4Life, Pavo Nature’s Best en Pavo Ease&Excel.
Daarnaast is het advies om op dagen dat jouw paard minder inspanning hoeft te leveren, ook minder (energierijk) te voeren. Geef bijvoorbeeld de avond van tevoren al minder krachtvoer. De hoeveelheid hooi kan wel hetzelfde blijven of geef iets meer ter compensatie.
Belangrijk is ook dat je paard verdeeld over de dag zoveel mogelijk vrije beweging krijgt. Laat hem dus niet 23 uur achter elkaar op stal staan!
Als je paard meer energie nodig heeft, kan o.a. plantaardige olie bijgevoerd worden; bijvoorbeeld 150-200 ml per dag. Olie is een energiebron die alleen aëroob (met zuurstof) verbrand kan worden. Lijnzaadolie is dan het meest geschikt voor gevoelige paarden. Bij deze manier van verbranding wordt geen melkzuur gevormd, zoals bij energie uit zetmeel en suikers wel het geval kan zijn. Bouw het voeren van de olie wel voorzichtig op.
En uiteraard: geef ruim voldoende ruwvoer! Let er wel op dat de suikerwaarde niet te hoog is. Laat bij twijfel een ruwvoeranalyse uitvoeren, bijvoorbeeld met de Pavo Ruwvoer Quickscan.
Na herstel van spierbevangenheid
Wanneer je paard weer hersteld is en je weer aan het trainen bent, kun je hem dagelijks een spierverzorgend supplement geven met vitamine E, vitamine C en selenium, zoals Pavo Eplus. Dit draagt bij om spierverzuring te voorkomen en zorgt ervoor dat de spieren langer soepel blijven tijdens inspanning. Als je paard vaak last heeft van spierstijfheid of heel snel spierbevangen raakt, dan kun je ook dagelijks preventief Pavo MuscleCare voeren. Dit supplement zorgt ervoor dat de afvalstoffen in de spieren sneller worden afgevoerd.
Voeding en training
Likstenen voor paarden: wat is het verschil?
Een liksteen biedt je paard de mogelijkheid om dagelijks zout en andere mineralen op te nemen. Er zijn verschillende soorten likstenen te krijgen, maar niet allemaal zijn ze even gezond voor paarden. Maar wat is het verschil?
Likstenen in alle soorten en maten
Mensen eten veel te veel zout. Maar hoe zit dat bij paarden? Die eten juist gemiddeld genomen te weinig zout. Vooral in de zomermaanden gaat er veel verloren via zweet dat via ruwvoer en gewoon krachtvoer niet voldoende wordt aangevuld. Niet alleen bij sportpaarden, maar ook een flinke buitenrit kan jouw paard al een zouttekort bezorgen. Om aan zijn natuurlijke behoefte te voldoen zal je daarom zout aan het rantsoen moeten toevoegen. De eerste stap is het ophangen van een liksteen, maar welke? Likstenen zijn er in alle soorten en maten:
Gewone witte likstenen van 10 kg (KNZ standaard of Rockies Zout)
Deze zijn prima voor paarden en bevatten naast zout (natriumchloride) ook wat magnesium en eventueel zink, koper, jodium en selenium.
Witte likstenen speciaal voor grazend vee
Niet geschikt voor paarden, de mineralensamenstelling is speciaal afgestemd op koeien.
Rode mineralen likstenen (KNZ)
Deze liksteen bevat naast zout extra mineralen en sporenelementen, maar is niet zo geschikt voor paarden vanwege het toegevoegde ijzer. IJzertekort komt in Nederland bijna nooit voor, ijzervergiftiging daarentegen wel. Steeds meer liksteenfabrikanten laten daarom ijzer weg uit de stenen. De rode liksteen zal daarom langzaam maar zeker verdwijnen. De nieuwe varianten zonder ijzer zijn wat meer beige van kleur.
Himalaya liksteen
Een Himalaya liksteen is prima geschikt voor paarden en lijkt erg op het standaard 10kg witte (KNZ) zoutblok. Het bevat ook een fractie aan andere mineralen en sporenelementen. De roze kleur komt van de roestdeeltjes (geoxideerd ijzer) van het gesteente waar het uitkomt. Veel paarden vinden deze wat lekkerder dan de standaard witte KNZstenen.
Likstenen met een smaakje
Deze zijn vaak vooral bedoeld als lekkernij. Deze zijn dan ook niet zo geschikt als liksteen voor paarden, omdat ze dan geen zout opnemen naar behoefte, maar de steen als snoepgoed zien en de steen vaak binnen korte tijd volledig opeten. Daarnaast is het onnodig kostbaar.
Bijzondere likstenen met extra magnesium, knoflook of biotine
Deze likstenen bevatten weliswaar de gewenste mineralen of kruiden, maar dit is zeker niet voldoende voor een paard dat het nodig heeft. Heeft jouw paard biotine nodig? Dan kun je beter een biotinesupplement, zoals Pavo BiotinForte bijgeven. Een liksteen met biotine is namelijk duurder en voorziet niet in een dagelijkse aanvulling.
Hang een liksteen op in de stal of in de wei of paddock onder een afdakje. Zout is oplosbaar in water dus ook in regen. Leg hem niet in de voerbak, daarmee dwing je je paard zout op te nemen, ook als hij daar geen behoefte aan heeft. Daarnaast is de voerbak tijdens en na het eten vochtig waardoor de steen sneller oplost dan nodig is.
Himalaya liksteen voor je paard
Voor ieder paard is het fijn om een liksteen in de wei, paddock of stal te hebben. Een Himalaya liksteen is een populaire optie. Hij lijkt veel op het standaard witte zoutblok, maar veel paarden hebben toch de voorkeur voor een Himalaya zoutblok. Besef als eigenaar echter wel dat je de hoeveelheid zout die je paard nodig heeft als hij veel zweet door warm weer of intensief sporten, niet kunt aanvullen met alleen een liksteen. Je paard neemt niet vanzelf genoeg op om de dagelijkse behoefte te vervullen. Extra aanvulling is bij veel zweten dus nodig.
Keukenzout in plaats van liksteen voor paarden
Tijdens het zweten verliest het paard voornamelijk natirum, kalium, chloride, calcium en magnesium. Met het toevoegen van keukenzout of tafelzout, ofterwijl natriumchloride, wordt enkel natrium en chloride aangevult en dus niet alle elektrotlyten die verloren gaan met hevig zweten.
Lees hier meer over wanneer je zout en elektrolyten bij je paard moet aanvullen.
Supplement als aanvulling op een liksteen
Hoeveel zweet een paard eigenlijk? Bij een temperatuur van 20 graden en lichte/matige arbeid (30 min. stap, 20 min. wisselend tempo draf) verliest een paard ongeveer 4 liter zweet. Deze 4 liter zweet bevat ongeveer 40 gram lichaamszouten. Bij diezelfde 20 graden, maar dan matige/zware arbeid (20 min. stap, 20 min. draf en 20 min. galop) verliest een paard maar liefst 10-12 liter zweet, en daar zit 100 gram zout in.
In dat geval is het beter om - eventueel naast een liksteen - een speciale electrolytenmix door het voer te mengen (bijvoorbeeld door een lekkere maaltijd Pavo SlobberMash). Pavo E'lyte en Pavo ReHydrate bevatten beide niet alleen natriumchloride, maar ook de andere belangrijke lichaamszouten (elektrolyten) die je paard door het zweten verliest.
Voeding en training
Stalondeugden bij paarden
Stalondeugden zijn gedragingen die een paard zichzelf heeft aangeleerd wanneer hij zich langdurig verveelt of stress ervaart. Stalondeugden werken verdovend en zijn zeer verslavend. Om het gedrag echt af te leren moet je als paardeneigenaar eerst op zoek gaan naar de oorzaak van het probleem.
Wat zijn stalondeugden?
In de natuur graast een paard al lopend 14 tot 16 uur per dag samen met zijn soortgenoten. Tegenwoordig worden veel paarden individueel gehouden in een stal met beperkte toegang tot ruwvoer en soortgenoten. Dit kan ervoor zorgen dat een paard zich gaat vervelen en/ of stress ervaart.
Als gevolg van verveling en stress kunnen paarden stalondeugden laten zien. Stalondeugden zijn gedragingen die een paard zichzelf heeft aangeleerd. Stalondeugden zijn stereotiep: doelloze gedragingen die zich steeds herhalen.
Wanneer een paard een stalondeugd uitvoert wordt het stofje endorfine aangemaakt. Endorfine werkt verdovend, rustgevend en is hierdoor zeer verslavend. Doordat het paard steeds meer verlangd naar dat fijne gevoel van de endorfine zal het paard steeds meer stalondeugden laten zien. Wanneer het paard eenmaal verslaafd is geraakt aan de endorfine hoeft de stressfactor niet meer aanwezig te zijn om toch de stalondeugd uit te voeren.
Er zijn verschillende soorten stalondeugden waaronder: weven, kribbebijten, luchtzuigen en boxlopen.
Stalondeugd weven
Wanneer een paard dwangmatig en langdurige van zijn linker op zijn rechterbeen wiebelt en daarbij zijn hoofd en hals meebeweegt noemen we dit weven. Weven kan zorgen voor slijtage aan de hoeven en het bewegingsapparaat. In extreme gevallen kan weven zelfs zorgen voor abnormale spierontwikkeling. Paarden die weven staan altijd met de voorbenen iets uit elkaar.
Kribbebijten paard
Een ander voorbeeld van een stalondeugd is kribbebijten. Kribbebijten en luchtzuigen worden vaak door elkaar gehaald. Bij beide stalondeugden kantelt het paard het hoofd iets naar achteren en zuigt het paard lucht de slokdarm in. Wanneer paarden tijdens deze handeling van luchtzuigen ook de tanden vastzetten op een object wordt de handeling niet luchtzuigen maar kribbebijten genoemd. Bij paarden die lucht naar binnen zuigen is er een verhoogd risico op maagzweren. Paarden die kribbebijten hebben daarnaast ook een verhoogd risico op beschadiging van het gebit. De voorste snijtanden zijn bij paarden die kribbebijten vaak beschadigd.
Kun je stalondeugden bij paarden afleren?
Er zijn verschillende hulpmiddelen te koop, zoals een luchtzuigband, muilkorf of antiweefrek, die het gedrag van stalondeugden tegengaan. Een groot nadeel van deze ‘hulpmiddelen’ is dat deze de oorzaak van het ontstaan van het gedrag niet wegnemen! Om het gedrag van stalondeugden echt af te leren moet je als paardeneigenaar opzoek gaan naar de oorzaak van het probleem. Belangrijk daarbij is dat je ervoor zorgt dat je paard zo natuurlijk mogelijk gehouden wordt.
Gedrag afleren is niet gemakkelijk en ook lang niet altijd mogelijk, geduld is hierbij zeer belangrijk! Ook voor stalondeugden geldt: voorkomen is beter dan genezen.
Tips om stalondeugden te voorkomen
Belangrijk bij het voorkomen van stalondeugden is het zo natuurlijk mogelijk houden van paarden.
Veel contact met soortgenoten, een paard is immers een kuddedier.
Zoveel mogelijk toegang tot ruwvoer. Paarden in de natuur grazen tot wel 16 uur per dag!
Dagelijks voldoende beweging in de vorm van weidegang of paddock. Vergeet niet dat wanneer je je paard in de paddock zet je hem ook hier toegang geeft tot voldoende ruwvoer.
Wissel je trainingen regelmatig af. Iedere dag hetzelfde rondje in dezelfde bak is erg saai voor je paard.
Geef je paard een stal met uitzicht, paarden vinden het fijn om rond te kunnen kijken.
Zorg dat je paard voldoende afleiding heeft en zich niet hoeft te vervelen. Geef hem bijvoorbeeld 's ochtends en 's avonds een aantal Pavo HayChunks in een klein hooinetjes of verstop ze in de baal met hooi. Zo heeft je paard wat leuks, lekkers én gezond om aan te knabbelen!
Ook zijn er verschillende speeltjes te koop die verveling tegen moeten gaan, zoals voerballen of speelballen.
Voeding en training
Hoe kun je een sloom paard actiever maken?
Is jouw paard sloom en wil je hem graag wat actiever en ‘heter’ maken? Een groot deel zit in het karakter van je paard, maar met behulp van de juiste training en voeding kan je het in ieder geval proberen!
Flegmatiek paard actiever maken
Heb jij een flegmatiek paard? Oftewel een paard dat ontzettend braaf en goedaardig is, maar ook erg rustig en soms liever lui dan moe is? Dit is echt het karakter van het paard en kun je met geen enkel voer oplossen. Misschien dat je heel iets verschil merkt als je producten met snelle energie, zoals Pavo Triple P, gaat bijvoeren, maar vaak is het eerder dat je paard aankomt dan dat hij er heter en looplustiger van wordt. Bij dit soort paarden helpt afwisseling in het werk, zoals veel overgangen rijden en lekker het bos in voor wat draf en galopwerk vaak meer dan ander voer. Een paard houdt van regelmaat, maar elke dag hetzelfde doen kan saai worden. Afwisseling in werk kan dus ook een oplossing zijn!
Paard heter maken, maar niet dikker
Is je paard van zichzelf niet lui, maar wel snel dik en wil je hem toch looplustiger hebben, dan is het goed te kijken naar wat voor soort energie je hem geeft. Ruwvoer blijft natuurlijk altijd de belangrijkste basis. Wat betreft krachtvoer kun je kiezen uit muesli of brokken met meer koolhydraten (suiker en zetmeel) als snelle energiebron of voer met een hoger vetpercentage voor langwerkende, langzaam vrijkomende energie. Juist die eerste is geschikt om paarden wat feller te maken. Koolhydraten worden namelijk als eerste verteerd: al in de maag en dunne darm. Hierdoor komt het ook snel beschikbaar. Dit wordt ook wel ‘snelle’ energie genoemd. Pavo Triple P is een echte ‘powermuesli’ die zorgt voor direct merkbare energie en explosieve kracht.
Koolhydraten worden ook als eerste weer verbrand. Het extra geven van koolhydraatrijk krachtvoer hoeft dus geen dikker paard op te leveren. Voorwaarde is wel dat de energie ook daadwerkelijk verbrand wordt door te werken met het paard! Dus heet of teveel voeren, maar niet hard werken zal anders ook weer resulteren in een dikker paard. Werk en binnenkomende energie moeten wel in verhouding blijven staan.
Overgewicht maakt je paard ook sloom
Een paard dat eigenlijk al te dik is, kan ook niet meer heel voorwaarts zijn, omdat het dan simpelweg moeilijk is om te bewegen. Belangrijk is dan dat je je paard eerst laat afvallen. Van een gezond gewicht is sprake als je de ribben net niet kunt zien, maar wel makkelijk kunt voelen. Om precies te beoordelen of je paard te dik, te dun of precies goed is, kun je een Body Condition Score bij je paard uitvoeren. Met deze methode beoordeel je op verschillende plekken op het lichaam de hoeveelheid onderhuids vet. Eenmaal op het juiste gewicht blijken veel paarden en pony’s dan al uit zichzelf meer voorwaarts en soepeler. Het is alleen even door de zure appel heen bijten in de periode van afvallen, want dan moeten ze werken op minder krachtvoer en zullen ze ook slomer zijn.
Moeite met afvallen? Het Pavo InShape Program helpt je!
Samen met o.a. de Gezondheidsdienst voor Dieren en twee sportfysiologen (Dr. Carolien Munsters en Irene Tosi) heeft Pavo een compleet afvalprogramma voor paarden ontwikkeld: het Pavo InShape Program. Dit programma helpt je vanuit drie pijlers: management, voeding en training, naar een gezonder en fitter paard. Download hier gratis het Pavo InShape Program en start vandaag nog!
Oorzaak lusteloos en futloos paard
Als je paard ineens snel ‘leeg’ is en lusteloos en futloos aanvoelt, kan dat ook komen door een elektrolytentekort. Bij het zweten verliest een paard naast vocht ook lichaamszouten, die ook wel elektrolyten worden genoemd. Een tekort hieraan zorgt ervoor dat het uithoudingsvermogen van je paard achteruitgaat, waardoor hij sloop en lusteloos wordt. Het vocht vult een paard zelf aan door te drinken, maar de verloren lichaamszouten, zul jij als eigenaar moeten bijvoeren. Lees hier meer over hoeveel zout paarden verliezen en wanneer je dit moet aanvullen.
Een zoutblok of liksteen kan ook zout aanvullen, al is gebleken dat de opname van het zout hiervan erg varieert. Het geven van een elektrolytensupplement speciaal voor paarden, zoals Pavo E’lyte of Pavo ReHydrate, is dan een betere oplossing. Deze voedingssupplementen bevatten niet alleen natriumchloride (zout), maar ook andere lichaamszouten die je paard door het zweten verliest. Pavo E'lyte is een elektrolytensupplement en Pavo ReHydrate is een sportdrank met elektrolyten én glucose, wat ervoor zorgt dat je paard snel herstelt na een zware training of wedstrijd.
Lees hier meer over de verschillen tussen Pavo E'lyte en Pavo Rehydrate.
Conditie en uithoudingsvermogen verbeteren
Sommige paarden beginnen wel actief, maar zijn snel moe waardoor ze traag worden. Bij deze paarden is het vooral belangrijk om aan hun conditie te werken. Maak de training intensiever of maak langere ritten in bijvoorbeeld het bos. Veel van het werk in de bak gaat om soepel maken, rechtrichten en spieren versterken, maar weinig werk is erop gericht om de conditie te verbeteren. Langer of intensiever werk helpt dan om het uithoudingsvermogen te verbeteren. Mocht je ergens een hartslagmeter kunnen regelen of lenen is dat een leuke manier om te kijken hoe inspannend het werk eigenlijk voor je paard is; en dus ook hoeveel meer hij moet werken om zijn conditie te verbeteren.
Vitamineboost voor je paard
Een andere oorzaak van een sloom of traag reagerend paard kan ook te maken hebben met een gezondheidsprobleem. Soms is een simpele vitaminekuur al voldoende om een paard een oppepper te geven, bijvoorbeeld tijdens of na het verharen in het voor- en najaar. Het supplement Pavo HealthBoost geeft de gezondheid van je paard echt een opkikker en is heel geschikt om bij - of na een dipje te voeren. Maar er kunnen meer medische redenen zijn, zoals bloedarmoede. Als een normaal gesproken voorwaarts paard ineens sloom en traag wordt, is er misschien meer aan de hand en kan het slim zijn om een dierenarts te raadplegen.
Voeding en training
Wat is het verschil tussen Pavo E’lyte en Pavo E'lyte Liquid?
Pavo E’lyte en Pavo E'lyte Liquid zijn allebei supplementen voor paarden die zweten en/of een zware inspanning moeten leveren. Ze bevatten ook beide elektrolyten – de zouten die paarden bij het zweten verliezen, maar hebben toch allebei een andere functie. In dit artikel leggen we de verschillen aan je uit.
Wat zijn elektrolyten?
Net als wij mensen, verliest een zwetend paard naast vocht ook lichaamszouten, zoals natrium, kalium, chloride, calcium en magnesium. Dit worden ook wel elektrolyten genoemd. Deze stoffen spelen een onmisbare rol in het stabiel houden van de zuurtegraad van het bloed en daarmee alle orgaanfuncties, waaronder ook de spieren. Voor een optimaal functioneren van je paard is het dus belangrijk om verloren lichaamszouten op tijd aan te vullen.
Wist je dat… paarden die gemiddeld zweten (nat onder het dekje en enkele schuimplekken bij de teugels en tussen de achterbenen) al 12-16 theelepels zout verliezen? Lees hier meer over hoeveel zout paarden verliezen bij zweten.
Hoe weet je wanneer je zout moet aanvullen?
Als je zouten niet op tijd aanvult, kan er een tekort ontstaan. Dit kun je merken aan het uithoudingsvermogen van je paard: hij wordt sloom, lusteloos en is niet vooruit te branden. Bij ernstige tekorten bestaat er zelfs een kans op uitdroging en koliek. Merk je dat je paard het werk niet meer goed kan volhouden en sloom is? Grote kans dus dat je zout moet aanvullen. Dat kan met een zoutblok of liksteen, maar beter is het om elektrolyten speciaal voor paarden te geven, zoals Pavo E’lyte of Pavo E'lyte Liquid.
Pavo E’lyte: elektrolyten voor optimaal uithoudingsvermogen
Pavo E’lyte is een volledig elektrolytensupplement gemaakt van kleine brokjes (hagelslagkorrels). Het bevat alle benodigde lichaamszouten (elektrolyten) in de juiste onderlinge verhoudingen. Vooral de verhoudingen zijn belangrijk voor een goede aanvulling en opname!
Geschikt voor: (sport)paarden en –pony’s die zweten, geschikt in elke discipline.
Voeradvies: je kunt Pavo E’lyte geven vóór, tijdens en na het werk. Bij lichte arbeid is 100 gram per dag voldoende. Bij intensieve inspanning, veel zweten en/of erg warm weer kun je dit opvoeren naar 200 gram per dag. Hou voor een pony de helft van de hoeveelheden aan. Tip: meng Pavo E’lyte met slobber of Pavo FibreBeet. Zo eet je paard het gegarandeerd met smaak op en krijgt hij meteen extra vocht binnen. Ook ideaal voor op wedstrijden!
Pavo E’lyte is een complete elektrolytenmix om zouten aan te vullen die bij zweten verloren gaan.
Pavo E'lyte Liquid: sportdrank voor een snel herstel
Pavo E'lyte Liquid is een sportdrank (vloeibaar dus) voor de echte topsporters! Het is een geconcentreerde sportdrank met elektrolyten én glucose, die er samen voor zorgen dat je paard snel herstelt na een zware inspanning. De juiste combinatie van elektrolyten en het hoge aandeel glucose is wat dit product zo uniek maakt. Op deze manier zorgt het namelijk niet alleen voor een direct herstel van de elektrolytenbalans, maar ook voor de aanvulling van energie. Daarnaast wordt bij het opnemen van E'lyte Liquid de natuurlijke dorstprikkel gestimuleerd, waardoor je paard sneller gaat drinken en zo zijn natuurlijke vochtbalans kan herstellen.
Geschikt voor: sportpaarden na zware inspanning en na verlies van veel elektrolyten door hevig zweten. Ook geschikt bij transport en voor paarden die symptomen van uitdroging laten zien. Pavo E'lyte Liquid wordt veel gebruikt bij duursporten, zoals endurance en eventing.
Voeradvies: geef Pavo E'lyte Liquid ná de inspanning, zoals een zware training of wedstrijd. Je kunt het oplossen in drinkwater, mengen met het voer of rechtstreeks in de mond toedienen met een spuit. Heel belangrijk: zorg in alle gevallen dat je paard beschikking heeft over voldoende koel, schoon en vers drinkwater! De dosering is afhankelijk van de manier van voeren en de arbeidsintensiteit. Bekijk hiervoor het voervoorschrift van Pavo E'lyte Liquid.
Pavo E'lyte Liquid is een sportdrank voor echte topsporters, die je geeft ná een zware inspanning om een snel herstel te ondersteunen!
Kan je Pavo E’lyte en Pavo E'lyte Liquid ook combineren?
Absoluut! Als jij fanatiek met je paard aan het sporten bent, duursporten doet en/of regelmatig met de trailer onderweg bent, is de combinatie van Pavo E’lyte en Pavo E'lyte Liquid een hele goede. Zo bied je namelijk de complete sportverzorging: geef Pavo E’lyte voorafgaand aan de arbeid voor maximaal uithoudingsvermogen en meng Pavo E'lyte Liquid naderhand door het drinkwater, met het voer of spuit het direct in de mond voor een snel herstel van elektrolyten, vocht én energie.
Het verschil tussen Pavo E’lyte en Pavo E'lyte Liquid is dus:
Brokjes vs. drank (vloeibaar)
Elektrolyten vs. elektrolyten én glucose
Voorafgaand aan de inspanning vs. na de inspanning
Bekijk de video: wanneer moet ik elektrolyten aanvullen?
Voeding en training
Paarden en warm weer: 10 tips bij hitte
Paarden kunnen goed met warmte omgaan, maar extreme warmte kan gevaarlijk zijn voor paarden. Dehydratie, sloomheid en algehele malaise kunnen het gevolg zijn van oververhitting. Ernstige hittestress kan diarree of zelfs koliek veroorzaken, dus voor de gezondheid van je paard is het belangrijk dat je op warme dagen enkele maatregelen treft.
Tips paarden en warm weer
Met deze 10 tips help je je paard het hoofd koel te houden bij warm weer!
1. Pas je weideschema aan
Als je paard iedere dag een aantal uren buiten loopt, pas dan de tijden aan. Bij voorkeur ’s nachts naar buiten, overdag binnen. Als dat niet mogelijk is, probeer de weidegang dan zo vroeg mogelijk in de ochtend te organiseren.
2. Zorg voor schaduw
Een schuilstal verdient de voorkeur, maar een bomenrij kan ook schaduw geven. Als dat niet aanwezig is, kun je overwegen om een partytent in de paardenwei te plaatsen, zodat je paard de mogelijkheid heeft om de schaduw op te zoeken.
3. Laat de lucht bewegen
Een ventilator is een prima hulpmiddel om lucht te laten circuleren in de stal, maar gebruik ze met beleid. Een paard mag absoluut niet in de buurt kunnen komen van de ventilator zelf en pas ook op voor snoeren!
4. Zorg voor voldoende koel water
Onbeperkte toegang tot vers, schoon en koel water is noodzaak. Ijskoud water is niet nodig, paarden drinken het liefst water van 15-20 graden.Zorg voor waterbak met voldoende omvang, in een kleine bak wordt het water snel warm.
5. Stimuleer drinken
Als je paard erg weinig drinkt kun je overwegen om het hooi te besproeien met licht zout water. De zoute smaak zorgt er namelijk voor dat je paard meer gaat drinken.
6. Geef elektrolyten
Onder warme omstandigheden, waarbij je paard veel zweet, heeft het lichaam elektrolyten nodig voor een goede vochtbalans. Met zweten verliest je paard namelijk ook veel lichaamszouten, zoals natrium en kalium. Met Pavo E'lyte of Pavo E'lyte Liquid kan je dit eenvoudig aanvullen. Zorg wel dat er altijd voldoende drinkwater beschikbaar is!
Pavo E’lyte is een volledig elektrolytensupplement gemaakt van kleine brokjes (hagelslagkorrels). Het bevat alle benodigde lichaamszouten (elektrolyten) in de juiste onderlinge verhoudingen. Vooral de verhoudingen zijn belangrijk voor een goede aanvulling en opname!
Pavo E'lyte Liquid is een sportdrank (vloeibaar dus) voor de echte topsporters! Het is een geconcentreerde sportdrank met elektrolyten én glucose, die er samen voor zorgen dat je paard snel herstelt na een zware inspanning.
Tip: voeg de electrolyten toe aan een lekkere slobbermaaltijd met Pavo SlobberMash of Pavo GrainFreeMash die je aanmaakt met koud water. Krijgt je paard ook meteen wat exta vocht binnen.
Lees hier meer over de verschillen tussen Pavo E’lyte en E'lyte Liquid en wanneer je elektrolyten moet aanvullen.
7. Werk rustiger dan normaal
Hoewel paarden prima met warmte kunnen omgaan, is het niet prettig voor een paard om bij extreme temperaturen zeer zwaar werk te doen – dat zou je zelf ook niet fijn vinden. Als je niet op het absolute topniveau rijdt, neem het werk dan terug of verdeel het over twee korte sessies in de ochtend en de avond als de temperaturen wat zijn gedaald. Tip: haal na het rijden zo snel mogelijk alles van je paard af (zadel, evt. peesbeschermers etc.), zodat de warmte weg kan.
8. Lekker afkoelen met water
Net als dat wij met warm weer graag afkoelen in het water, is dat voor paarden ook fijn. Even lekker afspuiten na het rijden of tussen de weidegang door zal voor de nodige verkoeling zorgen. Begin wel altijd met afspuiten bij de benen en werk van daaruit naar boven om je paard niet te laten schrikken en hem de kans te geven om aan het water te wennen.
9. Voorkom dat je paard verbrandt door de zon
Een vliegendeken is heel fijn voor paarden als het warm is. Het geeft een soort ‘schaduweffect’ en het reflecteert de zon, waardoor het wat koeler is. Het werkt dus niet alleen tegen vliegen, maar ook tegen verbranden. Een lichte neus en andere haarloze plaatsen kun je insmeren met sunblock.
10. Scheer paarden met een extreem dikke vacht
Paarden met PPID (Cushing) of pony’s met een lange vacht kunnen zichzelf veel beter koelen als je ze een handje helpt door de dikke vacht eraf te scheren.
Voeding en training
Elektrolyten voor paarden: wanneer moet je zout aanvullen?
Vooral in de zomermaanden als het lekker warm is, verliezen paarden veel zout via zweet. Niet alleen bij sportpaarden, ook een flinke buitenrit kan al een zouttekort opleveren. Maar hoeveel zout heeft een paard dan precies nodig? En wanneer en hoe kun je dit het best aanvullen?
Het belang van zweten
Paarden kunnen goed met warm weer omgaan, omdat ze de hitte kwijt kunnen door te gaan zweten. Zweten is nodig om af te koelen. Zweet vormt een laagje vocht dat verdampt, waardoor de lichaamstemperatuur daalt. Als zweten niet lukt, bijvoorbeeld omdat een paard te weinig vocht in zijn lichaam heeft, raakt hij oververhit. Als een paard zweet dan verliest hij daarmee niet alleen vocht, maar ook lichaamszouten, oftewel elektrolyten. Deze elektrolyten spelen een belangrijke rol in de waterhuishouding van het paard en maken het zelfs mogelijk dat het paard kan zweten. Door te drinken wordt het vocht weer aangevuld, maar hoe zit dat met de zouten?
Wat zijn elektrolyten?
Mensen krijgen vaak te veel zout binnen, maar bij paarden is dit in de meeste gevallen niet zo. Vooral in de zomermaanden als het lekker warm is, gaan er veel lichaamszouten verloren via het zweet. Het paard verliest dan voornamelijk natrium, kalium, chloride, calcium en magnesium. Het eiwit dat ook in paardenzweet zit, vormt een laag op de vacht, waardoor de verdamping wordt gestimuleerd. Bij veel paarden is dit te herkennen door het witte schuim tijdens het zweten bij wrijving op de hals en tussen de benen.
Zoveel zweet verliest je paard per dag
Zweet-
score
Wat zie je aan je paard
Zweetverlies gem. paard
Zoutverlies per dag
1
Onder het zadel is het nog gedeeltelijk droog en deels vochtig en plakkerig. De hals is plakkerig en de flanken zijn iets donkerder dan normaal.
1-4 liter
2-7 theelepels
2
Onder het zadel en op de hals is het nat. Hier en daar schuim langs het zadel, waar de teugels de hals raken en tussen de achterbenen.
4-7 liter
7-12 theelepels
3
Onder het hoofdstel, op de hals en de flanken is het paard zichtbaar nat met hier en daar schuimplekken.
7-9 liter
12-16 theelepels
4
Hals en flanken zijn helemaal nat. Natte plekken boven de ogen. Wit schuim tussen de achterbenen.
9-12 liter
16-21 theelepels
5
Zie zweetscore 4 en er druppelt zweet van boven de ogen en de buik.
12-18 liter
21-32 theelepels
Bron: Zeyner et al 2013; Weight losses in excercised horses, a pilot study
Elektrolyten aanvullen
Bij een tekort aan elektrolyten kan het paard minder goed vocht opnemen en vasthouden waardoor het paard dus gaat uitdrogen. Ook vermindert de elasticiteit van de huid en gaat het uithoudingsvermogen achteruit, waardoor je paard sloom en lusteloos wordt. Bij een temperatuur van rond de 20 graden raakt het paard bij lichte arbeid ongeveer vier liter vocht en 30 gram zout per uur kwijt. Door voldoende te drinken vult het paard het vocht weer aan. Het aanvullen van de zouten is echter een ander verhaal. In ruwvoer zit maar weinig zout. Omdat vooral sportpaarden vaak een verhoogde zoutbehoefte hebben, hebben wij hier in onze sportproducten rekening mee gehouden door het gehalte natrium en magnesium te verhogen. Ondanks deze verhoging is het raadzaam om een elektrolytensupplement bij te voeren als je fanatiek met je paard aan het trainen bent en deze veel zweet. Met het toevoegen van keukenzout of tafelzout wordt enkel natrium en chloride aangevuld en dus niet alle elektrolyten die verloren gaan met hevig zweten.
Een zoutblok of liksteen kan ook zout aanvullen, al is gebleken dat de opname van het zout hiervan erg varieert. Het geven van een elektrolytensupplement speciaal voor paarden, zoals Pavo E’lyte of Pavo E'Lyte Liquid, is dan een betere oplossing. Deze voedingssupplementen bevatten niet alleen natriumchloride, maar ook andere lichaamszouten die je paard door het zweten verliest. Pavo E'lyte is een elektrolytensupplement en Pavo E'lyte Liquid is een sportdrank met elektrolyten én glucose, wat ervoor zorgt dat je paard snel herstelt na een zware training of wedstrijd.
Lees hier meer over de verschillen tussen Pavo E'lyte en Pavo E'lyte Liquid.
Wanneer moet je extra zouten aanvullen?
Geef niet standaard dagelijks zout, alleen bij warm weer of flinke inspanning. Door de elektrolyten vóór de training of wedstrijd te geven, kan je paard hier optimaal van profiteren en voorkom je dat hij al met een eventueel tekort begint. Voor overdosering hoef je niet direct bang te zijn, omdat een teveel gewoon uitgeplast wordt, al kan een dagelijks flinke hoeveelheid zout wel het ontstaan van maagzweren bevorderen of bestaande zweren verergeren. Vergeet niet om je paard altijd te voorzien van onbeperkt vers water! Door het extra zout krijgt je paard meer dorst en is het belangrijk dat het kan drinken om uitdrogingsverschijnselen te voorkomen.
Tips bij warm weer
Het geven van elektrolyten is niet altijd voldoende bij extreme hitte, hierbij nog een paar extra tips:
Pas het weideschema aan
Zorg ervoor dat je paard niet tijdens het warmste moment van de dag in de volle zon staat. Zet je paard bijvoorbeeld ’s nachts of zo vroeg mogelijk in de ochtend buiten. Indien dit niet kan zorg dan voor voldoende schaduw in de wei in de vorm van een schuilstal of bomen.
Zonnebrand
Paarden of pony's met lichte neuzen verbranden erg snel hun neus, dit kan erg pijnlijk zijn. Goed smeren met zonnebrandcrème dus!
Voer extra bij
Door de warmte kan het gras er heel droog en geel uit gaan zien. De voedingswaarde in het gras is dan niet erg hoog. Geef dan extra hooi of ruwvoervervangers, zoals Pavo DailyPlus (ruwvoermix) of SpeediBeet (ontsuikerde bietenpulp) bij, of ga voor een grasbrok, zoals Pavo FibreNuggets. Verveelt jouw paard zich snel en wil je hem van wat extra bezigheid voorzien? Voer dan 2 Pavo HayChunks per dag. Dit zijn gezonde ruwvoersnacks.
Het bijvoeren van extra vitaminen en mineralen, zoals Pavo Vital of een Pavo DailyFit koek, raden wij altijd aan wanneer verder geen krachtvoer wordt gegeven.
Bijkomend voordeel: ruwvoeders die je geweekt kan voeren, zoals Pavo SpeediBeet en Pavo FibreBeet, zorgen er tegelijkertijd ook voor dat je extra vocht aan je paard geeft!
Zorg voor voldoende koel water
Een volwassen paard van rond de 600 kg kan tijdens het warme weer wel 40 tot 60 liter per dag drinken. Zorg dus altijd voor voldoende vers drinkwater en maak met warm weer het liefst dagelijks de waterbak schoon. Let er wel op dat je paard na het rijden niet ineens te veel koud water drinkt, dit geeft kans op koliek.
Pas de training aan
Het is niet prettig om bij extreme temperaturen zwaar te trainen. Door vroeg in de morgen of laat in de avond te rijden, ontlast je het lichaam. Lukt dit een keertje niet, zorg dan dat je het paard goed afkoelt nadien.
Bekijk video: wanneer moet ik elektrolyten aanvullen?
Voeding en training
Wat is krachtvoer voor paarden?
Krachtvoer, de term zegt het al een beetje, geeft je paard extra ‘kracht’, oftewel energie en wordt vooral gegeven aan paarden die ook veel energie verbruiken. Het is een samenstelling van verschillende grondstoffen met een hogere energiewaarde dan in ruwvoer, zoals hooi en gras zit.
Waarom krachtvoer voor een paard?
De keuze om wel of geen krachtvoer te geven, hangt af van de conditie van je paard: is je paard goed op gewicht of niet, en kan hij daarnaast de gevraagde arbeid leveren zonder af te vallen? Het advies is namelijk om alleen krachtvoer bij te geven als je paard niet genoeg energie uit onbeperkt ruwvoer haalt om op gewicht te blijven. Als dit het geval is, kun je gaan kijken naar welke samenstelling dan goed bij je paard past.
Samenstelling krachtvoer
Je hebt verschillende typen krachtvoer. Het hangt van het ras van je paard en de intensiteit van het werk af, welk krachtvoer het meest geschikt is. De grootste verschillen tussen de verschillende krachtvoeders zit hem in de vorm (brok vs. muesli) en de samenstelling van macronutriënten, zoals energie, eiwit, suiker, zetmeel, vet en ruwe celstof. Vooral de energie wordt bepaald door de samenstelling van deze grondstoffen: traag vrijkomende energie haalt je paard uit olie en vezels en snel vrijkomende energie uit suiker en zetmeel.
Daarnaast bestaat krachtvoer uit verschillende grondstoffen, zoals o.a. granen, vezels en oliën, maar ook vitaminen, mineralen en sporenelementen. Veel paardenhouders denken dat muesli vooral als lekkernij gegeven wordt, maar net als brokken, is muesli een volwaardig krachtvoer. ‘Volwaardig’ betekent dat je, naast ruwvoer, geen ander krachtvoer of een vitaminen- en mineralenbalancer meer hoeft bij te voeren. In dat geval krijgt je paard dan namelijk alle voedingsstoffen binnen die hij nodig heeft. Let op: dit geldt alleen als je de minimaal geadviseerde dagdosering aanhoudt. Als je minder voert, krijgt je paard ook minder binnen en moet je wel nog apart vitaminen en mineralen aanvullen. Daar zijn speciale vitaminen- en mineralen aanvullingen voor, zoals Pavo Vital (brokjes) of Pavo DailyFit (koeken).
Een brok is eigenlijk een gemalen, geplette en geperste variant van muesli. Wij vinden het bij muesli altijd belangrijk om extra structuur toe te voegen. Denk hierbij bijv. aan luzerne. Dit zorgt ervoor dat je paard langer over zijn maaltijd doet en meer kauwt. Lees hier meer over de verschillen tussen muesli en brokken.
Tip: wil jij extra structuur aan je brokken toevoegen? Meng je krachtvoermaaltijd dan met de ruwvoermix Pavo DailyPlus!
Hoeveel krachtvoer eet een paard?
Hoeveel krachtvoer je paard mag hebben, hangt af van de hoeveel arbeid die je paard verricht en de lichaamsconditie van je paard. Je kan je paard wat extra energie geven via krachtvoer, maar uithouding kan alleen worden opgebouwd door voldoende en gericht te trainen. Alle energie die je paard niet kwijt kan, wordt opgeslagen in lichaamsvet. Paarden die dus al aan de dikke kant zijn, hebben eigenlijk geen krachtvoer nodig en zijn dus beter gebaat bij een vitaminen- en mineralenbalancer, zoals Pavo Vital of Pavo DailyFit. Met een balancer ‘balanceer’ je het rantsoen als het ware uit en geef je alleen de dagelijkse vitaminen, mineralen en sporenelementen die je paard nodig heeft om gezond te blijven, zónder de extra energie uit krachtvoer. Je voert er vaak ook maar heel weinig van ten opzichte van krachtvoer. Een paard van 600 kilo heeft bijvoorbeeld voldoende aan 100 gram Pavo Vital per dag of 1 Pavo DailyFit koek. Voor en pony ga je uit van de helft. Lees hier meer over het verschil tussen Pavo Vital en Pavo DailyFit.
Sommige paardenhouders vinden een handje krachtvoer voldoende. Wanneer je minder dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid krachtvoer geeft, vaak is dit tussen 1,5 en 2 kilo per dag, het rantsoen aan te vullen met een vitaminen- en mineralenbalancer. Daarnaast is het belangrijk niet meer dan 2 kilo krachtvoer per voerbeurt te geven. Wanneer je in de mogelijkheid bent, is het aan te raden om het in zo veel mogelijk porties over de dag te verdelen, bijvoorbeeld s’ morgens, ’s middags en ’s avonds.
Welk krachtvoer voor mijn paard?
Ieder paard is anders en ieder paard heeft daarom ook een andere krachtvoerbehoefte. Van sommige rassen staat bekend dat ze beter wat sober gevoerd kunnen worden, denk hierbij bijvoorbeeld aan koudbloeden. Deze paarden komen snel aan als ze teveel energie binnenkrijgen en hebben vaak voldoende aan een vitaminen- en mineralenbalancer. Voor de paarden die recreatief worden gereden of basissport (niveau B-L) beoefenen, kunnen bijvoorbeeld kiezen voor de dagelijkse gezondheidsmuesli Pavo Nature’s Best of Pavo Condition (brok). Paarden die veel arbeid verrichten, hebben vaak een hogere krachtvoerbehoefte, omdat ze veel energie verbruiken tijdens trainingen. Voor paarden die actief zijn in de sport kun je kiezen voor één van onze sportproducten. Verder is er natuurlijk altijd nog de keuze tussen een brok en een muesli: omdat een muesli vaak structuurrijker is, kauwen ze hier langer op en produceren zo meer speeksel wat de maaggezondheid ten goede komt.
Krachtvoer voor paarden met maagproblemen
Als je paard last heeft van maagproblemen is het belangrijk om een voer te geven met een lager suiker- /zetmeelgehalte. Daarnaast is het verstandig om je paard altijd eerst wat ruwvoer te geven, voordat je krachtvoer geeft. Dat geldt niet alleen voor paarden met een gevoelige maag, maar is voor ieder paard eigenlijk een stuk gezonder. Door het ruwvoer gaat je paard speeksel aanmaken wat verzachtend is voor de maag. Verder is het belangrijk het krachtvoer in zoveel mogelijk kleine maaltijden over de dag te verdelen, zodat het aandeel suiker en zetmeel per maaltijd zo laag mogelijk blijft. Pavo Ease&Excel is een product dat speciaal is ontwikkeld voor paarden met een gevoelige maag en die snel gestrest zijn. Het is een structuurrijke sportmuesli met een laag suiker-/zetmeelgehalte. De energie komt vooral uit het hoge aandeel goed verteerbare oliën en vetten.
Krachtvoer zonder suiker
Sommige paarden hebben baat bij een suikerarm rantsoen. We krijgen hier dagelijks ook veel vragen over. Is een suikervrij dieet geschikt voor ieder paard? Wij raden het alleen aan als een dierenarts heeft vastgesteld dat je paard een suikergerelateerde ziekte heeft, zoals bijv. hoefbevangenheid of insulinedysregulatie. Een gezond goed functionerend paard mag best wat suiker in zijn rantsoen hebben. Dit wordt tijdens het bewegen ook als eerste verbrand. Pavo Care4life is een krachtvoer dat zeer geschikt is voor paarden die gevoelig zijn voor suiker. Het is een graan- en melassevrije kruidenmuesli met veel structuur, 11 verschillende soorten kruiden en een suiker-zetmeelgehalte van slechts 8,2%.
Bekijk video: wat is het verschil tussen meusli en brokken?
Voeding en training
Artrose bij je paard, wat nu?
Als je net van de dierenarts te horen hebt gekregen dat je paard artrose heeft in één of meerdere gewrichten, schrik je je natuurlijk rot. Artrose is een progressieve aandoening die niet te genezen is. Maar niet getreurd, met goed management en de juiste ondersteuning kun je je paard nog goed ondersteunen!
Symptomen van artrose bij paarden
Artrose kan op verschillende plekken in het paardenlichaam voorkomen, namelijk overal waar gewrichten zijn. Bij paarden is dit vaak in de nek, hals, benen, rug of in het si-gewricht (plek in de rug waar de wervelkolom zich verbindt met het bekken). De diagnose artrose kan alleen door middel van röntgenfoto's en een uitgebreid onderzoek van de dierenarts zeker worden vastgesteld.
Veel voorkomende symptomen van artrose zijn:
Stijve beweging, vooral na rust.
Moeite met opstaan, langzaam op gang komen.
Bij artrose in de hals of nek: moeite hebben met halsstrekken en/of inbuigen van de hals.
Artrose in het kaakgewricht: moeilijk kauwen, scheef kauwen of aan één kant kauwen.
Artrose in de benen: niet willen bewegen, kreupel lopen.
Arthrose in de ruggewervels: Rug vasthouden, wegdrukken en erg strakke ruspieren. Soms gaan ze erg protesteren met rijden.
Artrose in de SI gewrichten: minder ‘schwung’ en moeite met aanleuning, aangalopperen of galopwissels. Een tussenpees blessure in één of beide achterbenen kan ook wijzen op problemen in het SI gewricht.
Een paard met artrose rijden
Vaak is het wel mogelijk om een paard met artrose te blijven rijden. Je zult weliswaar rekening met de aandoening moeten houden, maar in het algemeen is actieve beweging juist bevorderlijk. Rust roest letterlijk. Een paard met artrose zal in de wei niet uit zichzelf actief gaan rondwandelen, waardoor stijfheid op de loer licht. Weidegang heeft de voorkeur boven huisvesting in een box. Aangepast management in de training is wel noodzakelijk. Een paar tips waar je in het rijden rekening mee kunt houden:
Het is belangrijk om je paard goed te kennen en aandacht te besteden aan wat hij aangeeft.
Rijd geen krappe wendingen (kleiner dan een grote volte).
Vraag niet teveel verzameling.
Dwing je paard onder geen enkele voorwaarde in een bepaalde houding.
Laat de hals regelmatiger dan je tot nu toe gewend bent ontspannen.
Rijd alleen op een goede, verende bodem en draaf niet op asfalt.
Tevens is het belangrijk om in je trainingsschema veel rustdagen in te bouwen en je daar ook aan te houden. Deze dagen heeft je paard echt nodig om te herstellen.
Management van artrose paarden
Artrose is een aandoening die niet te genezen is. De behandeling is er vooral op gericht om het proces te vertragen. Op websites van dierenartsen is veel informatie te vinden over de intensieve behandeling van gewrichten met artrose, maar ook met het juiste management en de juiste voeding kun je een paard met artrose ondersteunen. Zo is het heel belangrijk om je paard niet te zwaar te laten worden. Alleen daarom is beweging al goed! Meer gewicht betekent een zwaardere belasting voor de benen. Twijfel je over het beslag van je paard bij artrose aan de benen? Neem dan contact op met een gerenommeerde hoefsmid en/of dierenarts.
Supplement voor een artrose paard
Het is geen overbodige luxe om het rantsoen van een paard met artrose aan te vullen met een gewrichtssupplement. Vooral bij oudere paarden is dit effectief, omdat het lichaam met het verstrijken van de jaren steeds minder goed zelf glucosamine kan aanmaken. Pavo doet net even iets meer dan de bekende glucosamine-supplementen. Naast glucosamine bevat Pavo Mobility namelijk een gepatenteerd collageen (Colatech®) en chondroïtine. Deze combinatie geeft maximale ondersteuning van de gewrichten.
Voeding en training
Luchtzuigen bij je paard verhelpen
Het constant zuigen van lucht wat sommige paarden doen als ze in de stal staan, heet luchtzuigen en is een uiting van verveling. Als je paard eenmaal aan het luchtzuigen gaat, is het heel moeilijk, zo niet onmogelijk, om hier weer vanaf te komen. Lees hier meer over luchtzuigen en hoe je het kunt voorkomen.
Wat is luchtzuigen precies?
Luchtzuigen is een vorm van een stalondeugd. Stalondeugden zijn stereotype gedragingen: ze zijn doelloos en herhalen zich continu. Bij het luchtzuigen kantelt het paard het hoofd iets naar achteren en zuigt het paard lucht de slokdarm in. Wanneer het paard tijdens het luchtzuigen zijn snijtanden ook nog vastzet op een hard voorwerp, zoals de voerbak of het houtwerk van de wei, wordt het kribbebijten genoemd.
Waarom is mijn paard een luchtzuiger?
In de vrije natuur waar paarden in kuddes leven, hebben ze constant contact met soortgenoten en bewegen en grazen ze de hele dag. Dat is een verschil met hoe wij onze paarden tegenwoordig houden en ze vaak afwisselend in de stal en alleen of samen met hun maatje in de wei zetten. Dat doen we al generaties lang zo, maar kan er wel voor zorgen dat je paard zich gaat vervelen en/ of hierdoor stress ervaart en dit uit in luchtzuigen.
Paarden gaan luchtzuigen om te ontsnappen aan stress of verveling. Tijdens het luchtzuigen produceert het lichaam van het paard endorfine. Endorfine is zeer verslavend voor een paard omdat het verdovend en rustgevend werkt. Wanneer je paard eenmaal verslaafd is aan de endorfine zal het steeds vaker en heftiger gaan luchtzuigen. Je paard hoeft dan niet eens meer stress of verveling te ervaren, maar wil toch luchtzuigen.
Is luchtzuigen schadelijk voor paarden?
Naast dat het vervelend is dat je paard niet gewoon lekker rustig op stal kan staan, kan luchtzuigen ook echt schadelijk zijn voor de gezondheid. Zo zouden paarden die luchtzuigen een verhoogd risico kunnen hebben op maagzweren, hoewel het exacte verband tot op heden niet is aangetoond en het een onderwerp van discussie blijft. Ook wordt er vaak gesproken over een relatie tussen luchtzuigen en koliek, maar ook dit is nooit wetenschappelijk aangetoond. Neemt niet weg dat je extra oplettend moet zijn voor de symptomen van koliek en maagzweren als je paard een luchtzuiger is!
Tips: luchtzuigen bij je paard verhelpen
Luchtzuigen verhelpen is niet gemakkelijk en ook niet altijd mogelijk. Maar ook voor luchtzuigen geldt: voorkomen is beter dan genezen! Hier enkele tips die je kunnen helpen om luchtzuigen te voorkomen of tot een minimum te beperken.
Een paard is een kuddedier, zorg voor veel contact met soortgenoten door ze samen of met een groep in de wei te zetten en de bovendeuren van de stal open te laten, zodat ze aan elkaar kunnen snuffelen.
Paarden in de vrije natuur grazen tot wel 16 uur per dag! Onbeperkt ruwvoer zorgt ervoor dat je paard kan eten wanneer hij wil.
Een paard heeft iedere dag behoefte aan voldoende beweging in de weide of paddock. Vergeet niet dat wanneer je je paard in de paddock zet je ook altijd wat hooi neerlegt (op rubberen platen i.p.v. op de grond om zand eten te voorkomen).
Iedere dag hetzelfde rondje in dezelfde bak is niet alleen saai voor jezelf, maar ook voor je paard. Wissel je training daarom voldoende af of ga eens een stukje stappen in de wei of buiten.
Zorg dat je paard voldoende afleiding heeft en zich niet hoeft te vervelen. Geef hem bijvoorbeeld 's ochtends en 's avonds een paar Pavo Haychunks in een klein hooinetje of verstop het in de baal met hooi.
Paarden vinden het erg fijn als ze om zich heen kunnen kijken, geef hem daarom een stal met uitzicht.
Ook zijn er verschillende speeltjes te koop die verveling tegen moeten gaan, zoals voerballen of speelballen.
Voeding en training
Magnesium: van levensbelang voor het paard
Magnesium is een van de bouwstenen van het skelet van het paard, maar ook de spieren hebben magnesium nodig om te kunnen ontspannen. Een magnesiumtekort komt vaak voor bij paarden en kan vervelende blessures opleveren. Wij vertellen je wat magnesium precies is en hoe je dit kunt aanvullen.
Magnesium voor paarden
Magnesium en calcium hebben, behalve voor het skelet, ook een belangrijke rol bij de werking van spieren. Simpel gezegd zorgt calcium voor het aanspannen van de spieren en magnesium voor het ontspannen. Na een hevige inspanning of stresssituatie kan het voorkomen dat een paard een magnesiumtekort vertoont. Het paard staat dan te trillen op zijn benen en krijgt de spieren niet meer ontspannen. Deze paarden kun je extra magnesium geven in de vorm een gebalanceerd krachtvoer of supplement.
Wat is magnesium?
Magnesium is een mineraal dat het paard elke dag nodig heeft. Het wordt niet zoals bijvoorbeeld koper in de lever opgeslagen als reserve om te worden aangesproken bij een tekort. In noodgevallen kan het paard wel gebruikmaken van magnesium uit het botweefsel. Oud bot wordt regelmatig vervangen door nieuw bot, waarbij de bouwstenen kalk, fosfor, calcium en magnesium tijdelijk vrij komen in het bloed en beschikbaar zijn. Als de vrijgekomen magnesium door de spieren wordt gebruikt, is het echter niet meer beschikbaar voor de opbouw van nieuw bot en bevat dit minder mineralen dan voorheen.
Magnesium tekort
Op het moment dat het paard ernstige langdurige magnesiumtekorten heeft, zullen de botten afnemen in kwaliteit en ontstaan er makkelijker blessures doordat ze de (sport)belasting niet aankunnen. Dat kan zich op verschillende manieren uiten, bijvoorbeeld door problemen met de aanhechting van de pezen. Uit een onderzoek van Kees Kalis van de Gezondheidsdienst voor Dieren kwam onder meer dat zieke paarden vaker een tekort aan magnesium vertonen. Daarnaast bleek ruim 20% van de gezonde paarden ook een tekort aan magnesium te vertonen. Zieke paarden die aan de diarree zijn of paarden die overmatig zweten zijn gevoeliger voor magnesiumtekort. Ook paarden die veel zout opnemen uit een liksteen waar geen magnesium in zit, zullen eerder een tekort vertonen.
Magnesium in paardenvoer
In principe moet een paard magnesium halen uit het voer. In ruwvoer zit echter niet altijd voldoende magnesium. Aanvulling in de vorm van krachtvoer of een aanvullend supplement is dus nodig. Let wel op een juiste verhouding tussen calcium en magnesium in het rantsoen, anders wordt de magnesium verdrongen en komt het zonder opgenomen te worden er via de urine weer uit. Veel (sport)voeders hebben een verhouding van 5:1 en bevatten te veel calcium ten opzichte van de hoeveelheid magnesium. Een juiste verhouding zou 2-3:1 moeten zijn. De waardes en de verhoudingen kun je terugvinden op het etiket van de voerzak.
Magnesium supplement
Indien het magnesium uit krachtvoer niet voldoende is, kun je ook een supplement met magnesium geven. Let er wederom op of het supplement dan niet ook calcium bevat, anders is het weggegooid geld. Supplementen zonder calcium zijn bijvoorbeeld Pavo EPlus of Pavo NervControl voor sensibele en nerveuze paarden. Andere supplementen die kunnen worden gebruikt op basis van puur magnesium zijn bijvoorbeeld magnesiumoxide, citraat of magnesium chelaat.
Voeding en training
Verveling bij je paard tegengaan
In de natuur is een paard constant bezig, iets wat bij een groot deel van onze paarden op stal en soms ook in de wei zeker niet het geval is met verveling tot gevolg. Dit kan zich uiten in stalondeugden, het eten van zand of bijten aan de omheining. Lees hier alles over waarom een paard zich verveelt en wat jij kunt doen om verveling bij je paard tegen te gaan.
Waarom verveelt mijn paard zich?
Van nature staat een paard natuurlijk niet in een stal of wei, maar leeft het in een kudde in de vrije natuur. Daar zijn ze veel tijd kwijt met het zoeken naar voedsel, het vluchten voor vijanden en het sociale contact met de rest van de kudde. Ondanks het feit dat paarden al jaren door mensen worden gehouden - gedomesticeerd zijn - en gewend zijn om (individueel) gehuisvest te worden in een stal en/of wei, betekent dit niet dat ze hier altijd oké mee zijn. Het huidige paard hoeft niet te zoeken naar voedsel, beweegt daardoor veel minder en heeft soms weinig tot geen contact met soortgenoten, wat kan leiden tot verveling.
De symptomen: hoe weet je dat je paard zich verveelt?
Verveling zorgt ervoor dat het paard stress krijgt en dit kun je vaak herkennen in de vorm van stalondeugden. Door de verveling gaat het paard bepaald gedrag vertonen, zoals:
Weven: langdurig (soms wel uren) heen en weer zwaaien van het lichaam
Luchtzuigen: lucht naar binnen zuigen
Kribbebijten: de tanden in de omheining of voerbak zetten
Boxlopen/ heen en weer lopen
Door dit gedrag komt endorfine vrij, waardoor het paard zich prettig voelt. Dit zorgt ervoor dat je paard het gedrag vaker zal vertonen, want het voelt immers fijn. Door de verveling kan het paard ook meer gaan eten en dan vooral dingen die hij niet hoort te eten, zoals het houtwerk.
Mijn paard verveelt zich op stal
Op stal heb je de meeste kans dat een paard zich gaat vervelen, aangezien ze op de wei (vaak) voldoende voedsel hebben om happend en stappend te eten. Daarnaast staan sommige paarden in kuddeverband in de wei, waardoor er meer sociaal contact is en je paard minder snel verveeld raakt. Op stal staat het paard echter meestal alleen en heeft het buiten de voerbeurten om weinig te doen.
Paard verveelt zich in de wei
In de wei komt verveling veel minder voor, maar kan het er zeker zijn. Vooral als je paard alleen in de wei staat en er weinig te eten is, kan je paard zich gaan vervelen. Al zal dit voornamelijk voor komen in een (zand)paddock. Zorg er dus altijd voor dat je paard iets te doen heeft als het buiten staat, anders loop je de kans dat je paard zand gaat eten of begint met het knagen aan de omheining.
Tips tegen verveling bij je paard
Om verveling tegen te gaan is het sowieso verstandig om je paard in een ruime stal te zetten met voldoende licht en frisse lucht. Daarnaast kan je het aantal voerbeurten wat meer over de dag uitsmeren als dit mogelijk is. In plaats van twee keer per dag je paard te voeren, is het het beste om het voer bijvoorbeeld te verdelen over vijf tot zes keer per dag. Nu zal dit voor veel paardenhouders niet haalbaar zijn en dan is een hooibal ook een optie. Het belangrijkste is namelijk dat je paard gedurende de hele dag beschikking heeft tot ruwvoer, dit zorgt niet alleen voor minder verveling maar verkleint ook de kans op koliek en maagzweren. Om je paard wat langer over zijn ruwvoer te laten doen, kan je dit bijvoorbeeld geven in een hooinet of slowfeeder. Hang deze niet naast de waterbak, maar juist aan de andere kant van de stal. Zo krijg je geen zooitje in je stal en is je paard langer zoet!
Een andere belangrijke factor om verveling tegen te gaan is beweging. Net als het voeren, geldt voor beweging ook het liefst meerdere keren per dag. Tegen verveling zou weidegang de beste optie zijn, maar mocht dit niet lukken dan kan een rondje stappen ook een goede afleiding zijn naast de training. De training zelf kan ook eens goed bekeken worden. Elke keer dezelfde training brengt je paard in een sleur en levert weinig uitdaging op. Doe eens iets anders dan je gewend bent met je paard, zoals grondwerk, schriktraining of buitenrijden. Dit zorgt ervoor dat je paard weer nieuwe indrukken opdoet, die hij vervolgens moet verwerken en dus minder tijd heeft om zicht te vervelen.
Naast deze basistips zijn er andere afleidingen om op stal, de paddock of in de wei neer te leggen of op te hangen.
Een liksteen vult niet alleen de vitaminen en mineralen van je paard aan, maar werkt ook bij het tegengaan van verveling.
Hang 3 of 4 Pavo HayChunks in een klein hooinetje of verstop ze in een baal met hooi. Dit zorgt ervoor dat je paard wat afleiding heeft én ook nog eens wat extra gezonde ruwvoervezels binnenkrijgt!
Gebruik voerspeeltjes om je paard naar zijn eten te laten zoeken en hem langer bezig te houden met zijn voerbeurt.
Speelgoed of andere interessante objecten. Een paard is van nature nieuwsgierig en is misschien wel geïnteresseerd in wat leuke speeltjes in stal. Denk aan speciaal ontwikkelde speelballen, maar ook pionnen en andere speeltjes kunnen leuk zijn. Let er bij de andere speeltjes wel goed op dat deze veilig zijn voor je paard.
Voeding en training
Ruwvoerkwaliteit 2022: eiwitgehalte historisch laag en suikergehalte rijst de pan uit
In 2021 en 2022 heeft Pavo samen met Eurofins Agro ruim 5.500 ruwvoeranalyses uitgevoerd in Nederland, België en Duitsland. Hieruit blijkt dat de energiewaardes in het ruwvoer dit jaar iets lager liggen dan in 2021, maar het grootste verschil is te zien in de eiwit- en suikerhaltes. Deze zijn namelijk historisch laag als het om eiwit gaat en de suikergehaltes zijn juist verontrustend hoog.
Steeds meer paardenhouders laten tegenwoordig hun ruwvoer testen. “Een goede ontwikkeling”, als je het Rob Krabbenborg, productmanager bij Pavo, vraagt. “Een volwassen paard eet al snel 10 kilo hooi of kuil per dag. Om een compleet en afgestemd rantsoen aan te bieden, moet je dus op zijn minst weten hoeveel energie, eiwit en suiker je paard uit deze berg ruwvoer haalt. De ruwvoerkwaliteit die je uiteindelijk nastreeft, verschilt per paard. Zo heeft een drachtige merrie bijvoorbeeld meer eiwit nodig dan een recreatiepaard."
Eiwitgehalte in ruwvoer historisch laag en flinke verschillen
De eiwitgehaltes van de onderzochte ruwvoermonsters laten grote verschillen zien: van zeer lage tot ook enkele zeer hoge waardes. Maar waar vorig jaar nog 49% van de monsters een lage tot zeer lage eiwitwaarde had, is dat dit jaar maar liefst 66%. Krabbenborg: “Hiermee zijn de eiwitgehaltes historisch laag. Als ruwvoer in de categorie 'zeer laag eiwitgehalte' valt, dan bevat het voor de meeste paarden een eiwitgehalte dat lager is dan de onderhoudsbehoefte. Om je paard gezond te houden, moet je het ruwvoer in dat geval aanvullen met een eiwitrijk krachtvoer of een speciaal eiwitsupplement, zoals Pavo ProteinPlus.”
Suikergehalte in ruwvoer rijst de pan uit
Ook het suikergehalte in de ruwvoermonsters laat een verontrustende ontwikkeling zien. In 2021 had 33% van de ruwvoermonsters een hoog tot zeer hoog suikergehalte. In 2022 is dit gestegen naar maar liefst 44%. “Dit betekent dat bijna de helft van de hooimonsters niet geschikt is voor paarden die gevoelig zijn voor suiker. In dat geval moet je als eigenaar dus op zoek naar een geschiktere ruwvoerpartij”, adviseert Krabbenborg. "Daarnaast kun je natuurlijk ook gebruik maken van suikerarme ruwvoervervangers, zoals Pavo SpeediBeet (snelwekende ontsuikerde bietenpulp), Pavo FibreBeet (mix van snelwekende ontsuikerde bietenpulp en luzerne) of Pavo FibreNuggets (kruidige grasbrokken). Deze producten moet je wel weken in water voordat je ze voert aan je paard."
Iets lagere energiewaarde
In 2022 heeft 57% van alle onderzochte ruwvoermonsters een laag tot zeer laag energiegehalte. Vorig jaar was dit nog 51%. “We zien dus iets meer ruwvoerpartijen met lagere energiewaardes, waarbij het vooral voor sportpaarden belangrijk is om dit voldoende aan te vullen.”
Verklaring ruwvoerkwaliteit
De waardes in het ruwvoer hebben alles te maken met de weersinvloeden en oogstomstandigheden, legt Antoon Jacobs, Productmanager Ruwvoer bij Eurofins, uit. "Als we kijken naar 2022 kwam het voorjaar laat op gang. Door het relatieve koele, maar zonnige weer in april en begin mei zagen we dit voorjaar al extreem hoge suikergehaltes in vers gras. Paardenhooi dat vroeger in het seizoen is gemaakt, bevat hierdoor hoge suikergehaltes en een relatief laag eiwitgehalte.” Het meeste paardenhooi werd afgelopen jaar in juni gemaaid. “In juni was het al erg droog, waardoor gras niet goed kan groeien en de suiker zich ophoopt in de grasplant. Daarnaast was het gras relatief lang op het moment van maaien met als gevolg dat er veel stengel en weinig blad in het eindproduct zit. Deze verhouding is de oorzaak van lagere eiwitgehaltes in het hooi."
Pavo Ruwvoer Quickscan
In 2016 ontwikkelde Pavo samen met Eurofins Agro de Pavo Ruwvoer Quickscan: de eerste ‘snelle’ analyse waarbij paardenhouders tegen kostprijs hun ruwvoer kunnen laten testen op energie-, eiwit- en suikergehalte. Inmiddels is de standaard scan uitgebreid met het droge stofgehalte en bestaat er ook een uitgebreide analyse, de Pavo Ruwvoer Quickscan Plus, waarbij ook de aanwezige mineralen en sporenelementen gemeten worden. Al deze inzichten zijn van groot belang voor de gezondheid en prestaties van een paard.
Voeding en training
Wanneer voer je een supplement aan je paard?
Een supplement bijvoeren aan je paard kan in verschillende situaties een uitkomst bieden. Een supplement is altijd om je dagelijkse voeding mee aan te vullen en kan het ruwvoer en krachtvoer nooit vervangen. Maar bij welke problemen kan een supplement je paard helpen? En welke voedingsstoffen zijn dan belangrijk?
Waarom een voedingssupplement zinvol kan zijn
Of het nu na een zware inspanning, operatie of een (langdurige) ziekte is; er zijn verschillende redenen waarom paarden een verhoogde behoefte kunnen hebben aan bepaalde voedingsstoffen.Hieronder behandelen we een aantal ‘problemen’ waar je tegenaan kunt lopen bij je paard, de mogelijke oorzaken ervan en welke voedingsstoffen dan belangrijk zijn om aan te vullen.
Tip: begin je met een supplement? Geef het dan de tijd! Je zult niet van vandaag op morgen een effect zien en supplementen wat langer moeten voeren voor een optimaal resultaat.
Supplement als je paard slecht verhaart
Mogelijke oorzaken: Een paard verhaart twee keer per jaar, in de zomer en in de winter. Het verhaarproces komt niet, zoals veel mensen denken, op gang door de veranderende temperatuur maar door de veranderende daglengte. De verhaarperiode kost je paard erg veel energie en er zijn verschillende factoren die invloed hebben op het verharingsproces.
Belangrijke voedingsstoffen: Naast energie is ook eiwit van groot belang tijdens de verhaarperiode. Eiwit is een belangrijke bouwsteen en speelt een belangrijke rol tijdens de verharing. De behoefte aan eiwit is in de verhaarperiode dan ook groter dan normaal.
Ons advies: Allereerst is een rantsoen met voldoende energie en eiwit van groot belang. Daarnaast ondersteunen de vitaminen in Pavo Multivit 15 alle fysiologische processen in het lichaam waaronder verharen. Lees hier meer tips om je paard te helpen bij verharen.
Welke voedingssupplementen zijn geschikt voor gewrichten, pezen en spieren?
Mijn paard heeft een stijve gang
Mogelijke oorzaken: Mogelijk oorzaken van stijfheid bij paarden zijn een blessure, een incorrect trainingsschema, een overmaat aan suiker en zetmeel en/ of het ontbreken van voldoende antioxidanten in het rantsoen. Antioxidanten zijn stofjes die door het opruimen van afvalstoffen ervoor zorgen dat spierschade na het werk voorkomen wordt.
Belangrijke voedingstoffen: De antioxidanten vitamine E, vitamine C en selenium stimuleren het afvoeren en afbreken van afvalstoffen die zich tijdens de training in de spier hebben opgehoopt. Deze drie werken gezamenlijk, in de juiste verhouding, efficiënter dan alleen.
Ons advies: Voelt jouw paard na een inspanning stijf aan of merk je dat hij last heeft van spierpijn? Als afvalstoffen in de spieren ophopen, kan het verstandig zijn om de afbraak en afvoer hiervan te stimuleren.
Pavo Eplus bevat de antioxidanten vitamine E, vitamine C en selenium in precies de juiste verhouding! Het supplement bevat de natuurlijke variant van vitamine E uit plantaardig materiaal, die voor paarden beter opneembaar is. Lees hier meer over spierpijn bij paarden en hoe je dit kunt voorkomen.
Mijn paard heeft last van verzuurde spieren
Mogelijke oorzaken: Als een spier heel hard moet werken, bestaat er ook een kans op verzuren. Bij zware inspanning heeft een spier extra energie nodig. Om aan energie te komen, wordt er brandstof verbruikt. In een spiercel kunnen twee soorten verbranding plaatsvinden: verbranding zónder zuurstof en verbranding mét zuurstof. Beide verbrandingen geven andere afvalstoffen. Verzuring treedt op als er verbranding zónder zuurstof in de spier plaatsvindt.
Bij spierverzuring wordt er zoveel melkzuur gevormd dat de spieren dusdanig verzuren dat de pH in de spieren daalt. Dit kan schadelijk zijn voor de spieren van je paard.
Belangrijke voedingsstoffen: Antioxidanten (vitamine E, vitamine C en selenium) in de voeding zorgen voor het afvoeren en afbreken van afvalstoffen en verminderen de kans op spierverzuring. β-alanine ondersteunt de buffercapaciteit van de spieren tegen melkzuur.
Ons advies: Paarden die aanleg hebben voor spierverzuring kunnen baat hebben bij toevoeging van voedingsstoffen aan het rantsoen, die de afbraak en afvoer van afvalstoffen uit de cellen bespoedigen.
Pavo MuslceCare bevat natuurlijke antioxidanten en het dopingvrije β-alanine. Door het toevoegen van β-alanine aan de voeding kan het lichaam meer carnosine aanmaken en zo verzuring van de spieren vertragen. Lees hier meer over voeding en tips om snelle spieropbouw bij je paard te ondersteunen.
De spieropbouw van mijn paard is traag
Mogelijke oorzaken: Zowel voeding als training heeft een grote invloed op het functioneren van de spieren. Het is goed om te beseffen dat een paard nooit méér spieren kan krijgen, spieren kunnen echter wel dikker worden. Door training worden spiercellen aangezet tot opslag van energie, mits deze energie in het rantsoen beschikbaar is.
Belangrijke voedingsstoffen: Eiwitten zijn de bouwstenen voor spieren, eigenlijk voor alle weefsels in het lichaam. Eiwitten bestaan weer uit kleine bouwsteentjes, genaamd aminozuren. Er bestaan zowel essentiële als niet-essentiële aminozuren. Niet-essentiële aminozuren kan het paardenlichaam zelf aanmaken, maar essentiële aminozuren niet. Deze moet een paard via voeding binnenkrijgen.
L-Carnitine is een aminozuurcomplex dat energieomzetting in spiercellen verbetert. Carnitine transporteert vetzuren vanuit de bloedbaan naar de mitochondriën, dit zijn de energiecentrales van een spiercel. Daar worden de vetzuren als energie verbruikt. Vitamine D3 zorgt juist voor het vergroten van de activiteit in de mitochondria en is hierdoor van invloed op de spiervermoeidheid.
Ons advies:Om het proces van spieropbouw te ondersteunen kunnen extra voedingsstoffen uitkomst bieden. Pavo MuscleBuild bevat het uit de bodybuilderswereld bekende weipoeder, dat een aantal zeer belangrijke aminozuren bevat voor spieropbouw. Vitamine D3 helpt tegen spiervermoeidheid, terwijl L-carnitine is toegevoegd voor de verbetering van de energieomzetting in de spiercellen.
Welk supplement is geschikt voor paarden met brokkelhoeven?
De hoeven van mijn paard zijn droog en brokkelig
Mogelijke oorzaken: De oorzaak van brokkelhoeven kan liggen in droogte, erfelijkheid, onvoldoende beweging, een slecht passend of versleten beslag of tekorten in de voeding.
Belangrijke voedingsstoffen: Eiwit, bestaand uit aminozuren, en energie spelen een belangrijke rol in de hoefgezondheid en de aanmaak van celeiwit en keratine. Keratine is een structuur eiwit en het belangrijkste bestandsdeel van de hoef. Het biedt verbinding, stevigheid en bescherming aan de hoef.
Zwavelhoudende aminozuren, zoals methionine en cystine, zijn belangrijke bouwstenen voor de hoefstructuur. Voor een optimale groei en ontwikkeling van de hoef is voldoende energie nodig. Hoeven hebben een relatief grote hoeveelheid gemakkelijk beschikbare glucose nodig in vergelijking met andere weefsels.
Naast energie en eiwit zijn ook verschillende vitaminen en sporenelementen van belang in het voorkomen van brokkelhoeven. Vitamine B6 is zeer belangrijk binnen de aminozurenstofwisseling. Vitamine A speelt een rol in celdeling en een tekort kan leiden tot kroonrandontsteking. Vitamine B8, beter bekent als biotine, verhelpt de onregelmatigheden in de structuur van de hoefhoorn en verbeterd een verstoorde hoornkwaliteit.
Sporenelementen die een rol spelen in het voorkomen van brokkelhoeven zijn koper en zink. Koper is van invloed op de sterkte van de buitenste hoefwand en is een belangrijk onderdeel van enzymen die celmembranen beschermen. Zink is nodig voor opbouw van hoefwandcellen en is een onderdeel van enzymen die nodig zijn voor de synthese van keratine.
Ons advies: Een gezonde hoorngroei komt van binnenuit, het lichaam heeft daar bouwstoffen voor nodig. Pavo BiotinForte bevat biotine (vitamine B8), koper, zink en essentiële aminozuren, om een optimale hoornkwaliteit te ondersteunen. Uit onderzoek is gebleken dat een juiste combinatie van deze stoffen effectiever is dan alleen een hoge dosis biotine. In Pavo BiotinForte zijn die verhoudingen dan ook precies op elkaar afgestemd. Lees hier meer over brokkelhoeven bij paarden en tips om deze te voorkomen en genezen.
Met welk supplement kan ik mijn paard na ziekte ondersteunen?
Mogelijke oorzaken: Is je paard ziek geweest of is zijn conditie minder, bijvoorbeeld omdat hij ouder wordt? Heeft jouw paard diarree (gehad) of zie je na het mesten een straaltje vocht, wat wijst op een niet volledige verwerking door het darmstelsel? Dan kan het zijn dat de weerstand van je paard niet optimaal is.
Belangrijke voedingsstoffen: Weerstand heeft alles te maken met een goede maag-darmwerking. In de dikke darm wordt de vertering niet zozeer door het lichaam zelf gedaan, maar door de bacteriën die daar leven. Zij zetten binnenkomende vezels die het paard zelf niet kan verteren om in bruikbare voedingsstoffen. Prebiotica vormen de voeding voor de hardwerkende bacteriën in de dikke darm en ondersteunen op deze manier de darmwerking. Antioxidanten, zoals vitamine E, ondersteunen het lichaam door het afbreken van afvalstoffen.
Ons advies: Pavo HealthBoost bevat een uitgebreid scala aan vitaminen, antioxidanten en prebiotica, en is daarmee een echte ‘boost’ voor je paard.
Voedingssupplement als je paard sterk zweet
Mogelijke oorzaken: Als een paard zweet verliest hij daarbij niet alleen vocht, maar ook lichaamszouten, ook wel elektrolyten genoemd. Deze elektrolyten spelen een belangrijke rol in de waterhuishouding van het paard en maken het zelfs mogelijk dat het paard kan zweten.
Bij een tekort aan elektrolyten kan het paard minder goed vocht opnemen en vasthouden, waardoor het paard dus gaat uitdrogen. Ook vermindert de elasticiteit van de huid en gaat het uithoudingsvermogen achteruit. Bij ernstige tekorten bestaat er een kans op uitdroging en koliek.
Als een paard overmatig zweet, een inspanning niet goed kan volhouden of lusteloos aanvoelt, kan het helpen om elektrolyten aan te vullen.
Belangrijke voedingsstoffen: Na een zware training of wedstrijd gaan er veel lichaamszouten verloren via het zweet. Het paard verliest dan voornamelijk natrium, kalium, chloride, calcium en magnesium. Deze stoffen spelen een onmisbare rol in de spierstofwisseling.
Eiwit, dat ook in paardenzweet zit, vormt een laag op de vacht waardoor de verdamping wordt gestimuleerd. Bij veel paarden is dit te herkennen door het witte schuim tijdens het zweten bij wrijving op de hals en tussen de benen.
Ons advies: Zweten doet een paard niet alleen in de zomer als het warm is. In de winter kan een aanvulling van elektrolyten naast een eiwitrijk rantsoen eveneens nodig zijn. Pavo E’lyte is de complete elektrolytenmix om lichaamszouten na zweten aan te vullen. Lees hier meer over elektrolyten voor paarden en wanneer je zout met aanvullen.
Met welke supplementen ondersteun ik het gedrag van mijn paard?
Mijn paard is sensibel, nerveus of gestrest
Mogelijke oorzaken: De meest voorkomende oorzaken van stress bij paarden zijn een veranderende leefomgeving, afspenen, gezondheidsproblemen, te zware prestaties, een onnatuurlijk huisvestingssysteem en slecht voermanagement.
Belangrijke voedingsstoffen: Het allerbelangrijkste bij gestreste paarden is om zoveel mogelijk aan hun natuurlijke behoeften te voldoen. Naast onbeperkt ruwvoer kun je krachtvoer aanbieden, in kleine porties en verdeelt over een aantal maaltijden per dag. Geef dus geen grote hoeveelheden in één keer! Dit is belangrijk om het natuurlijk eetpatroon van je paard na te bootsen. Verder is het van belang dat een paard veterinair helemaal gezond is en dat arbeid in kleine stappen wordt opgebouwd.
L-tryptofaan en threonine zijn essentiële aminozuren die nodig zijn voor de aanmaak van de hormonen serotonine en melanine. Deze hormonen hebben een kalmerend en angstverminderend effect op de hersenen. Kobalt is nodig voor de aanmaak van vitamine B12 door de darmbacteriën, wat weer een rol speelt bij de zenuwgeleiding. Door ondersteuning van de signaaloverdracht van de zenuwen vloeit spanning gemakkelijker af. Selenium en magnesium hebben volgens humane studies een angst verlagend effect.
Ons advies: Een stressgevoelig paard is niet alleen vervelend voor jou als ruiter, maar stress is ook nog eens zeer slecht voor de gezondheid van je paard. Pavo NervControl is een voedingssupplement dat speciaal is ontwikkeld om stress bij paarden te verminderen en bevat al deze belangrijke voedingsstoffen. Het zorgt voor meer innerlijke rust bij nerveuze paarden, helpt om spanning in het lichaam sneller te laten afvloeien en zorgt voor betere controle in stressvolle situaties. Lees hier meer over stressgevoelige paarden en wat je hieraan kunt doen.
Welke paarden supplementen zijn geschikt voor merrie & veulen?
Ik wil de vruchtbaarheid van mijn merrie graag ondersteunen
Mogelijke oorzaken: Dat een merrie niet (direct) drachtig wordt, kan verschillende redenen hebben. Leeftijd, problemen aan het geslachtsapparaat, management, de hengst, type sperma, combinatie merrie/hengst en stress spelen allemaal een belangrijke rol.
Belangrijke voedingsstoffen: Je kunt de kans op dracht vergroten, door een ideale situatie te creëren voor je merrie. Denk hierbij aan: een goede stalhygiëne, zo min mogelijk stress door regelmaat, voldoende contact met soortgenoten en genoeg beweging.
Daarnaast kunnen verschillende vitaminen en mineralen een positieve invloed hebben op de vruchtbaarheid van de merrie. Onder invloed van β-caroteen (of pro-vitamine A) is een merrie eerder in haar cyclus, beter hengstig en wordt de kans op vroege embryonale sterfte vermindert. Een tekort aan vitamine E kan lijden tot onvruchtbaarheid en bij drachtige merries tot misvorming van het veulen (spierziekte, witte spieren) of abortus. Selenium heeft een vergelijkbare uitwerking als vitamine E op de vruchtbaarheid. Foliumzuur bevat het voor vruchtbaarheid zo belangrijke vitamine B11.
Ons advies: Het niet drachtig worden van een merrie is een frustrerend en complex probleem. Pavo Fertile biedt alle ondersteuning die nodig is om de vruchtbaarheid van een merrie te bevorderen. Het is samengesteld voor het op gang brengen van de cyclus en bevat alle benodigde stoffen voor de voorbereiding van een gezonde eicelontwikkeling. Speciaal geschikt voor merries die de hengstigheid niet duidelijk genoeg tonen. Lees hier meer over de oorzaken en oplossingen als je merrie maar niet drachtig wil worden.
Het veulen moet zich optimaal ontwikkelen
Mogelijke oorzaken: Via de moedermelk krijgen veulens de benodigde afweerstoffen binnen, maar niet voldoende voor een gezonde botgroei. De eerst maand groeit een veulen namelijk zo’n 1200 gram per dag (!) en heeft daarmee een enorm grote behoefte aan botmineralen – veel meer dan via de melk gegeven wordt. Het is uiterst belangrijk dat deze botmineralen in een juiste onderlinge verhouding beschikbaar zijn. Teveel van het één of te weinig van het ander kan tot afwijkingen leiden.
Ook is het voor veulens belangrijk dat ze verantwoord groeien. Te weinig groeien is niet goed, maar te hard groeien ook niet. Bij voeding dat te rijk is aan energie en eiwitten zal het veulen sneller groeien, wat de botkwaliteit niet ten goede komt. De kwaliteit van de voeding is dus van groot belang voor de ontwikkeling van het veulen!
Belangrijke voedingsstoffen: De mineralen fosfor, magnesium, calcium en vitamine D ondersteunen optimale groei van het botweefsel. Voor een gezonde botopbouw is vooral extra fosfor en magnesium belangrijk. Calcium, waarvan vaak ten onrechte wordt aangenomen dat daar extra van nodig is, zit al in overvloedige mate in de moedermelk en het ruwvoer.
Eiwit is ook zo’n belangrijke bouwsteen, bijvoorbeeld voor de spieren. Teveel energie is niet verstandig, een overmaat aan energie zorgt ervoor dat een veulen te hard groeit. In dat geval kan de aanvoer van mineralen voor de goede botgroei dit niet bijbenen, waardoor botgebreken kunnen optreden.
Ons advies: Ieder veulen verdient een gezonde start. Met Pavo KickStart geef je jouw pasgeboren veulen de extra ondersteuning voor een gezonde start. Een verpakking bevat twee spuiten, waarvan je de eerste spuit direct na de geboorte kunt geven, na de opname van de eerste biest. De tweede spuit geef je binnen de volgende 24 uur na de geboorte. Geef je veulen altijd een volle spuit met uitzondering van kleine pony’s zoals shetlanders. In dat geval is een halve spuit voldoende.
Op het moment dat je veulen brokjes eet, kun je overgaan op de ‘gewone’ Pavo PodoCare in brokjesvorm. De verhoudingen aan botmineralen zijn in beide producten nauwkeurig afgestemd op de behoefte, aan de hand van de laatste wetenschappelijke onderzoeken.
Voeding en training
Ruwvoertekort? Tips om je ruwvoer aan te vullen
Op dit moment is de kwaliteit van ons ruwvoer zorgwekkend: de energie- en eiwitwaardes liggen een stuk lager in vergelijking met 2019 en de suikerwaardes zijn juist flink hoger. Een trend die we niet graag zien! Gelukkig zijn er verschillende alternatieven voor ruwvoer die wél weinig suiker bevatten. Vooral voor suikergevoelige paarden is dit dan ook aan te raden.
Alternatieven voor ruwvoer
Ruwvoer is de belangrijkste voedingsbron voor paarden; ze kunnen niet zonder. Als je niet voldoende (goed) ruwvoer hebt zijn er gelukkig verschillende alternatieven die het ruwvoer kunnen aanvullen of zelfs vervangen.
1. Luzerne
Luzerne is een gewas dat voor veel paarden een geschikte ruwvoeraanvulling is en – niet onbelangrijk: het is goed verkrijgbaar. Luzerne heeft een langere wortel, die diep de grond indringt, waardoor de plant minder gevoelig is voor droogte. Vooral in het najaar is nog veel luzerne geoogst. Omdat luzerne van nature veel calcium bevat, kan het niet volledig de ruwvoerbehoefte invullen. Dan zou de balans tussen benodigd calcium en fosfor naar de verkeerde kant doorslaan. Een maximale toevoeging van zo’n twee kilo per dag is mogelijk. Paarden vinden het over het algemeen erg smakelijk, maar het nadeel is dat het prijziger is dan hooi of kuil.
2. Stro
Je paard of pony stro bijgeven is ook een mogelijkheid. Daarvan is veel beschikbaar en de kwaliteit is juist door de droogte zeer goed. Het nadeel van stro is dat het vrijwel geen voedingsstoffen bevat, alleen vezels. Dus als aanvulling op een slechte kwaliteit ruwvoer is alleen stro niet voldoende.
3. Ruwvoervervangers in zakken
Daarnaast zijn er nog verschillende ruwvoervervangers in zakken, die in veel gevallen aangelengd moeten worden met water, zoals Pavo SpeediBeet. Dit is bietenpulp met een laag suikergehalte. De voedingswaarde is vergelijkbaar met die van een sportbrok, maar omdat de energie via een ruwvoerproduct beschikbaar is, is het beter voor de darmgezondheid van je paard. Je kunt er dagelijks 1 kilo (droog product) van voeren. Let op: voor je het geeft moet je SpeediBeet eerst in water weken. Verder hebben wij voor paarden die aan de dunne kant zijn of wat arm in hun bespiering zitten Pavo FibreBeet ontwikkeld. Dit product heeft dezelfde eigenschappen als Pavo Speedibeet maar dan is hier Luzerne toevoegd voor een iets hoger eiwit gehalte.
Een ander alternatief is Pavo DailyPlus. Dit kan gewooon droog gevoerd worden en is qua voedingswaarde vergelijkbaar met goed hooi. Je kunt Pavo DailyPlus droog door het krachtvoer mengen, maar je kunt het ook apart voeren ter vervanging van hooi of voordroog. Mocht je ruwvoer van niet zoon goede kwaliteit zijn of heeft je paard moeite met het eten van normaal ruwvoer dan kan Pavo FibreNuggets een oplossing bieden. Deze grasbrokken bevatten een constante kwaliteit en worden in geweekte variant gevoerd. Het grote voordeel is dat dit product makkelijk kauwbaar is en past in ieder rantsoen.
Vervanging of aanvulling van ruwvoer?
Voor een goede gezondheid moeten paarden elke dag vezels met voldoende lengte binnenkrijgen. Zorg altijd dat 60 procent van de ruwvoergift aan je paard uit producten met originele lange vezels bestaat. Luzerne en Pavo DailyPlus hebben dat en kunnen dus als volledige vervanging voor gras, hooi of voordroog dienen. De andere producten zijn geschikt als aanvulling. Het is natuurlijker en daardoor gezonder voor het darmstelsel om zoiets te verwerken, dan een extra hoeveelheid krachtvoer te geven.
Vitaminen en mineralen in ruwvoer
Net als met ruwvoer geldt voor de ruwvoervervangers dat er geen extra vitaminen en mineralen zijn toegevoegd. Als een paard daarnaast geen extra krachtvoer krijgt, is het wel zaak het rantsoen aan te vullen met een dagelijkse balancer, zoals Pavo Vital of Pavo DailyFit. Pavo Vital is een melasse- en graanvrij brokje met alle vitaminen, mineralen en sporenelementen die een paard nodig heeft, gemaakt van natuurlijke grondstoffen en zónder overbodige toevoegingen. Pavo DailyFit is een aanvulling van vitaminen, mineralen en sporenelementen in handige koekvorm.
Hoeveel ruwvoer heeft een paard nodig?
Om de minimale hoeveelheid ruwvoer te kunnen berekenen, bepalen we eerst de drogestof-opname per dag. Afhankelijk van het vochtgehalte in het ruwvoer wordt de dagelijkse hoeveelheid van het ruwvoer berekend door de geadviseerde hoeveelheid te vermenigvuldigen met 100 en te delen door het drogestof-gehalte van het ruwvoer. Zie ook de tabel hieronder.
Voeding en training
Tips bij een droge paardenwei
Je kijkt de wei in en alles wat groen hoort te zijn is geel en verdroogd. Op sommige plaatsen lijkt het gras zelfs volledig afgestorven. De warmte en droogte van de zomer eist zijn tol, maar wat gebeurt er als het ineens gaat regenen? En waar moet je dan op letten? Wij geven je een paar handige tips hoe je om kunt gaan met extreme droogte (en daarna).
Onder extreem droge en warme omstandigheden schakelt het gras over op de ‘overlevingsstand’: alle energie wordt in het wortelstelsel gestoken (want dat moet in leven blijven), waardoor er niets meer overblijft voor boven de grond. Wat je dus ziet is dat het gras afsterft, maar onder de grond blijft het wortelstelsel vaak verrassend lang in leven.
Het regent, het regent
Je zult dan ook merken dat op het moment dat het gaat regenen, de wei zichzelf opvallend snel weer zal herstellen. Zeker op percelen waar de bodem voldoende meststoffen bevat. Het gras zal ineens uit de grond schieten - en daarmee ook de voedingswaarde (lees: suiker), die al die tijd in de wortelen opgeslagen heeft gezeten. Dit kan een risico zijn voor paarden die gevoelig zijn voor suiker, zoals insulineresistentie en cushing/PPID, of zelfs acute hoefbevangenheid veroorzaken. Zowel voor je paard als voor het gras is het dan ook beter om het weiland niet direct intensief te laten begrazen, maar eerst rustig op gang te laten komen. Trek minimaal een week uit voordat je je normale weideroutine weer inzet.
Tip: laat na regenval het weiland niet direct intensief begrazen in verband met hoge suikerwaardes, maar geef het de tijd om te herstellen.
Kunstmest paardenwei
Als er regen wordt voorspeld en je in het voorjaar nog weinig aan bemesting van je paardenwei hebt gedaan, is het raadzaam om wat kunstmest op het weiland te strooien. Normaal gesproken zal het gras van augustus tot en met oktober weer moeten kunnen groeien, maar dan heeft het natuurlijk wel voedingsstoffen nodig. Hier kun je Pavo FieldCare perfect voor gebruiken. Deze kunstmest is speciaal voor paardenweides en bevat een speciale stikstofverbinding die langzaam - in 2 tot 3 maanden - vrijkomt, in tegenstelling tot ‘normale’ kunstmest waarbij het al in een paar dagen vrijkomt met hoge eiwitgehaltes in het gras tot gevolg (dit willen we niet voor onze paarden!).
Wat te doen als het grasland (deels) is afgestorven?
Als je naar je geel-bruine weiland kijkt, wil dat dus nog niet zeggen dat het gras is afgestorven; met een beetje regen kan het zich vaak weer herstellen. Maar hoe kun je controleren of het grasland nog gaat herstellen of niet?
Als je de volgende kenmerken herkent, is de overlevingskans van het gras zeer klein en valt er weinig meer te redden:
De plant is bruin en kun je makkelijk verpulveren
De basis van de plant is niet meer groen na het verwijderen van het afgestorven blad
De wortels zijn houterig en niet meer wit van kleur
Er zit geen vocht meer in de bovenste grondlaag
Tip: schep een stuk gras met wortel uit de grond, leg het in een emmer met water (wortels in het water) en kijk hoe het gras binnen 2 dagen weer opkomt. Dit geeft een beeld van hoe goed het grasland zich kan herstellen als er weer regen valt. (Bron: Eurofins Agro)
Is de conclusie dat je het grasland opnieuw moet inzaaien of doorzaaien, dan is het najaar het meest geschikte moment om een weiland te vernieuwen, aangezien onkruiden dan minder kans hebben om op te komen. Kies voor het in- of doorzaaien altijd voor een graszaad dat bestemd is voor paardenweides, zoals Pavo GrassSeed, en vermijd graszaad voor koeienweides. Lees hier meer over graslandbeheer van de paardenweide.
Voer extra hooi voor paarden bij droogte
De droogte zorgt er niet alleen voor dat het gras amper groeit, maar het kan ook bepaalde gezondheidsrisico’s met zich meebrengen. Denk bijvoorbeeld aan hoefbevangenheid en (zand)koliek. Daarnaast is het natuurlijk ook belangrijk dat je paard voldoende voedingsstoffen en ruwvoer(vezels) binnenkrijgt. Zorg bij een droge en kale weide dus dat je extra hooi bijgeeft of ruwvoervervangers, zoals Pavo DailyPlus ,Pavo SpeediBeet, Pavo FibreBeet of Pavo FibreNuggets inzet. Pavo DailyPlus heeft de voedingswaarde van normaal hooi, dus hier kun je prima een paar kilo per dag als ruwvoervervanger van voeren. Pavo SpeediBeet en Fibrebeet zijn ook een ruwvoer voor paarden en kan bij volwassen paarden tot 1 – 2 kilo per dag (droog product) probleemloos worden ingezet. Om te voorkomen dat paarden het gras te kort afgrazen en veel zand binnenkrijgen, kun je ze ook regelmatig een ander stukje weiland aanbieden als dit mogelijk is.
Tip: onvoldoende gras op de wei? Voer je paard dan extra hooi of ruwvoervervangers bij.
