Gebitsproblemen komen vaak als paarden ouder worden. Uitvallende tanden en kiezen zijn natuurlijk makkelijk te herkennen, maar wat zijn nog meer symptomen van een slecht gebit? En hoe kan je hier rekening mee houden in de voeding, zodat ze wel alle benodigde voedingsstoffen binnenkrijgen?
Gebitsproblemen bij oude paarden
Gebitsproblemen komen vaak als paarden wat ouder worden. Al vanaf een leeftijd van 15 jaar kunnen paarden problemen krijgen met het gebit. Als je de mond van een ouder paard vergelijkt met die van zijn jongere soortgenoten, is dat een wereld van verschil. Dat komt omdat de tanden en kiezen het hele leven doorgroeien.
Tanden en kiezen slijten af, doordat ze tijdens het kauwen over elkaar malen. Helaas gebeurt deze slijtage niet altijd even gelijkmatig. Daardoor kunnen randjes ontstaan die ‘haken’ worden genoemd. De kiezen glijden niet meer over elkaar, waardoor het paard niet goed meer kan kauwen en uiteindelijk zal vermageren. Er kunnen grote spleten tussen de tanden en kiezen ontstaan (diastasen) waarin voedsel blijft hangen. Hierdoor kunnen ontstekingen optreden. Soms vallen tanden of kiezen uit, waardoor het tegenoverliggende exemplaar te ver doorgroeit.
Symptomen van een slecht gebit
Er zijn verschillende symptomen die duiden op een slecht gebit bij een paard. Uitvallende tanden en kiezen zijn gemakkelijk te zien. Maar wanneer je in de mond kijkt van een paard kun je voornamelijk de tanden zien, en niet de kiezen. De mate van last die een paard van zijn gebit kan hebben, kan heel verschillend zijn. Het is daarom zeer belangrijk het gebit van je oudere paard minstens twee keer per jaar te laten controleren door een gespecialiseerde dierenarts of een erkend gebitsverzorger.
Symptomen van gebitsproblemen:
- Conditieverlies (als het gebit niet in orde is en je paard niet goed kan kauwen, wordt het verwerken van voeding problematisch)
- Proppen maken
- Lang doen over het eten van ruwvoer
- Snel krachtvoer eten
- Kwijlen
- Spelen met eten
- Slokdarmobstructie
Symptomen gebitsproblemen in een vergevorderd statium:
- Neusuitvloeiing
- Vieze lucht uit de mond
- Zwellingen aan de kaak of op neusbrug
Wat als mijn paard slecht kan kauwen?
Paarden die slecht kunnen kauwen hebben veel moeite met het eten van langstengelig ruwvoer. Om je paard toch voldoende vezels aan te bieden, is het raadzaam om kort gehakseld ruwvoer aan je paard te geven: de lengte van de vezels dat het paard nog kan kauwen wordt bepaald door de mate van gebitsslijtage, daarbij moet je in gedachten houden dat voor vermalen van vezels nog enig reliëf op het gebit aanwezig moet zijn. Pavo SeniorFibre is speciaal ontwikkelt voor paarden met een verminderde tandfunctie. Alle vezels in Pavo SeniorFibre hebben een maximale lengte van drie centimeter en worden daarom beschouwd als korte vezels. Bovendien zijn de stengels van de vezels zacht en zullen ze daarom niet snel schade aanrichten in het spijsverteringskanaal.
Hou in de krachtvoerkeuze dus rekening met het feit dat sommige krachtvoeders kauwen willen stimuleren door er langstengelige vezels in te mengen. Deze zijn minder geschikt voor paarden met een slecht gebit. Ook is het raadzaam om te kiezen voor een krachtvoer met makkelijk verteerbare ingrediënten, zoals Pavo 18Plus.
Pavo 18Plus is een volledig gevitamineerde muesli boordevol goed verteerbare vezels ter compensatie van de verminderde spijsvertering van oudere paarden. Het zijn kleine brokjes die snel uit elkaar vallen en zowel nat als droog gevoerd kunnen worden. Hierdoor is het ook makkelijk op te nemen door (oudere) paarden met een slecht gebit.
Mijn paard kan helemaal niet meer kauwen
Als je paard helemaal niet meer kan kauwen, kun je het beste aangemaakte of geweekte producten gebruiken. Hiermee voorkom je dat je paard een tekort krijgt aan bepaalde voedingsstoffen of zelfs verhongerd. Kies dan voor bijvoorbeeld Pavo SpeediBeet, ruwvoervezels in de vorm van snelwekende, laag suiker bietenpulp. Daarnaast kun je ook Pavo FibreNuggets voeren: dit is een allround ruwvoerproduct met gezonde vezels uit gras en kruiden. Aangezien onze FibreNuggets zeer smakelijk zijn en je dit geweekt kunt voeren, is het ideaal voor paarden met (ernstige) tandproblemen. Verder hebben we Pavo Fibrebeet ontwikkeld voor paarden met een conditie achterstand of gewichtsproblemen. Dit vezelrijke product heeft dezelfde basis als Speedibeet maar dan in combinatie met Luzerne.
Voertips bij paarden met gebitsproblemen
Het kan lijken alsof paarden de hele dag staan te knabbelen terwijl ze in werkelijkheid nauwelijks iets binnenkrijgen. Als je als paardeneigenaar dan niet ingrijpt loop je kans dat je paard niet voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. Een speciaal dieet met ruwvoervervangers kan in zo‘n situatie uitkomst bieden.
- Geef paarden die moeite hebben met kauwen kortgehakseld ruwvoer zoals bijvoorbeeld Pavo SeniorFibre. Paarden die helemaal niet meer kunnen kauwen hebben baat bij ruwvoerproducten die je kunt aanmaken met water, zoals Pavo SpeediBeet, Pavo FibreBeet, Pavo FibreNuggets, Pavo WeightLift of Pavo DailyPlus.
- Als je 300 gram / 100 kg lichaamsgewicht per dag (of meer) aan bietenpulp voert, adviseren wij dit aan te vullen met zemelen, 40 gram / 100 kg lichaamsgewicht. Dit om een optimale Ca/P (calcium/fosfor) balans in het rantsoen te brengen. Pavo SlobberMash heeft een hoog aandeel zemelen en is eenvoudig te bereiden.
- Wanneer een krachtvoer noodzakelijk is geef dan Pavo 18Plus (verdeeld over meerdere kleine porties per dag) met water aangelengd tot slobber in de verhouding 1 : 1 (evenveel water als voer). Het mag met zowel koud als lauw water worden aangevuld. Laat het minimaal een kwartier weken.
- Als je paard geen krachtvoer krijgt, is het verstandig om vitaminen en mineralen aan te vullen, aangezien hij dit niet voldoende uit ruwvoer kan halen. Dit kan je doen door een zogenaamde balancer, zoals Pavo Vital, bij te voeren.